حواشی سینمای ایران در هفته ای که گذشت – هفته دوم خرداد

سینمای ایران دریکی دو هفته اخیر، به‌شدت درگیر واکنش به مسائل اجتماعی بوده است. بعد از قتل دردناک دخترک 13 ساله به دست پدرش، کیانوش عیاری فیلم خانه پدری و سرنوشتش را یادآوری کرد. عیاری حتی تا آنجا پیش رفت که درخواست اکران مجدد این فیلم را مطرح کرد. مسعود فراستی که در زمان اکران خانه پدری از مخالفان اصلی این فیلم بود، به دفاع از نظرات خود پرداخت و گفت فیلم خانه پدری برای امثال پدر رومینا ساخته نمی‌شود. بهروز افخمی هم گفت که سینمای ایران خیلی وقت است تأثیرگذاری اجتماعی‌اش را ازدست‌داده است.
بعدازاین ماجرا، کشته شدن یک سیاه‌پوست در آمریکا و آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس جنجال بعدی بود که بسیاری از هنرمندان را به واکنش واداشت. این روزها صفحات اجتماعی بیشتر هنرمندان در همدردی با این دو فاجعه تغییر شکل داده‌اند. انگار هر فاجعه‌ای که پیش می‌آید، سلبریتی مداری را قدرتمندتر می‌کند.
بگذریم. در یادداشت این هفته سری می‌زنیم به جدیدترین فیلم‌های جریان اکران آنلاین، از اخبار فیلم‌های در حال تولید میگوییم و مسلماً نگاهی هم به حاشیه‌های سینمای ایران در هفته گذشته می‌اندازیم.

حاشیه های سینمای ایران در هفته ای که گذشت – هفته آخر اردیبهشت

قاچاقچیان مدرن

چند سال قبل، بحران اصلی سینمای ایران، فیلم‌برداری در سالن سینما و عرضه نسخه‌های غیرقانونی در میدان‌های مهم شهر و خیابان انقلاب بود. بعد از سال‌ها فرهنگ‌سازی و مقابله قانونی، حالا کمتر شاهد چنین نوعی از قاچاق هستیم. اما این روزها، به‌ویژه حالا که فیلم‌های سینمایی به جریان جدید اکران آنلاین راه پیداکرده‌اند، شکل دیگری از قاچاق مطرح‌شده است.
شبکه‌های ماهواره‌ای هنوز چندساعتی از ورود فیلم‌های تیغ و ترمه و کشتارگاه به اکران آنلاین نگذشته، این آثار را پخش کردند و در طول روز هم چندین بازپخش داشتند. اینجاست که معلوم می‌شود، بی‌فرهنگی و دزدی این‌ور آب و آن ور آب ندارد.
البته بهمن فرمان آرا که با حکایت دریا یکی از متقاضیان اکران آنلاین است، اعتقاد دارد که امکان قاچاق در این جریان کمتر است. بهمن فرمان آرا، می‌گوید سه سال پیش فیلمش را ساخته است و پروانه نمایش گرفته است، اما در شرایطی که فقط نورچشمی‌ها نوبت اکران می‌گیرند، ترجیح داده است اکران آنلاین را انتخاب کند تا یک سال و نیم دیگر منتظر بماند.
فرمان آرا، اولین فیلم‌سازی نیست که از جریان اکران راضی نیست و باید دید بعد از کرونا و بازگشایی سینماها، این صف اکران به چه وضعیتی دچار می‌شود. رضا درمیشیان هم از بلاتکلیفی وضعیت اکران مجبوریم گلایه کرده است. البته درمیشیان فعلاً منتظر پروانه نمایش است و یک مرحله از فرمان آرا عقب‌تر است.
درنهایت بهت فیلم دیگری است که به‌تازگی به جریان اکران آنلاین پیوسته است. فرزند صبح ساخته جنجالی و پرهزینه بهروز افخمی هم ممکن است به‌زودی به‌صورت آنلاین به اکران درآید.

پیشتازی مهران مدیری

دورهمی مهران مدیری همچنان پربازدید‌ترین برنامه تلویزیون است. اینکه چگونه در چند نظرسنجی اخیر، مستند حیات‌وحش در سه رتبه اول قرار دارد بماند. اما مدیری با اظهارات جدیدش، واکنش‌های زیادی برانگیخته است. اولین بار نیست که مدیری به فمینیست‌ها می‌تازد و این بار هم او دوباره مردانی که به حقوق زنان احترام می‌گذارند را به سخره می‌گیرد. بازهم فضای مجازی پرشده است از واکنش به حرف‌های مدیری. او که تریبون پربیننده‌ترین برنامه تلویزیون را در اختیار دارد، تاکنون انتقادات قابل‌تأملی مطرح کرده است، اما این بار، به نظر می‌رسد که کمی زیاده‌روی کرده است.
در این میان، سریال‌های ترکی هم که حالا به‌شدت در جامعه ایرانی با استقبال مواجه شده‌اند و قسمت بزرگی از مخاطبان تلویزیون را به خود جذب کرده‌اند هم بازتاب چندان قابل قبولی از زنان ندارند. حریم سلطان یکی از اولین سریال‌های ترکی بود که در ایران به‌شدت موردتوجه قرار گرفت. حالا امیر آقایی بعد از چند سال، از حضورش در این سریال پرده برمی‌دارد.
به گفته آقایی او برای نقش اصلی این مجموعه تست داده بوده و چندقسمتی را هم فیلم‌برداری کرده است. اما تلفنی از ایران، او را وادار به ترک این کار و بازگشت به کشور می‌کند.
ازآنجایی‌که این مجموعه دوره‌ای از تاریخ عثمانی را به تصویر درمی‌آورد که این کشور با ایران در جنگ بوده است، تصویر خوشایندی از ایران در این سریال ارائه نمی‌شود. حرم‌سرای سلطان و بقیه ماجراها را هم که در نظر بگیرید، اگر آقایی بازی در این مجموعه را به پایان می‌رساند، احتمال بازگشتش به ایران خیلی کم می‌شد و به‌احتمال‌قوی تر حالا سیمرغ جشنواره فجر را کسب نکرده بود. شاید هم مجبور می‌شد مثل بهنوش بختیاری دست به دامن بادیگارد شود.

از اسکورسیزی تا محمدحسین مهدویان

مارتین اسکورسیزی، در قرنطینه فیلمی کوتاه با گوشی همراهش ساخته که به‌تازگی از شبکه BBC پخش‌شده است. در این فیلم کوتاه، اسکورسیزی از روزهای طولانی قرنطینه می‌گوید، سری به سینما و مرد عوضی هیچکاک و آدمکش‌ها ساخته سیودماک میزند تا فضای خفقان‌آور این روزها را از طریق جادوی سینما به نمایش بگذارد. در همین حین، اسکورسیزی خاطره‌ای از آخرین ملاقاتش با کیارستمی تعریف می‌کند. او تعریف می‌کند که کیارستمی خطاب به او گفته است:” کاری که دوست نداری را انجام نده.” اسکورسیزی از ارزش زمان در وجود و هستی انسان سخن می‌گوید و از کیارستمی به‌عنوان فردی یاد می‌کند که این ارزش را دریافته است. جای آقای فراستی.
درحالی‌که مارتین اسکورسیزی و بقیه هالیوود همچنان با کرونا درگیر هستند و در قرنطینه به سر می‌برند، سینمای ایران، بعد از شکست دادن مقتدرانه ویروس کرونا، روی چرخ تولید افتاده است. محمد کارت، که به خاطر شرایط پیش‌آمده هنوز نتوانسته شنای پروانه را به نمایش درآورد به سراغ سورپرایز، یک گروتسک اجتماعی، رفته است.
حامد محمدی فیلم‌برداری چپ، راست را با حضور پیمان قاسم‌خانی، رامبد جوان، ویشکا آسایش و سارا بهرامی به‌تازگی پایان رساند. نیما جاویدی بعد از سرخپوست برای قلعه پروانه ساخت گرفته است.
اما کنجکاوی برانگیزترین خبر در مورد فیلم‌های در حال تولید به آخرین کار محمدحسین مهدویان مربوط می‌شود. او بعد از چند کار سیاسی و اجتماعی، اولین تجربه طنز خود را با ششلیک و حضور رضا عطاران رقم میزند. شاید مهدویان و عطاران بتوانند سینمای کمدی ایران را نجات دهند.