مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
سال گذشته پخش آنلاین مجموعه تلویزیونی مصری «فراطبیعی» (با نام عربی «ماوراءالطبیعه» و نام انگلیسی «Paranormal») از نتفلیکس با استقبال فراوان تماشاگران در سراسر دنیا بخصوص در خود مصر روبرو شد.
این سریال فراطبیعی-ترسناک با اقتباس از مجموعه کتابهای پرفروش «ماوراءالطبیعه» نوشته احمد خالد توفيق (۲۰۱۸-۱۹۶۲) نویسنده و پزشک مصری ساخته شد که در دوران کاری خود بیش از ۲۰۰ کتاب نوشت. از خالد توفیق بهعنوان اولین نویسنده معاصر حوزه ادبیات وحشت و علمی تخیلی در دنیای عربزبان، همچنین اولین نویسنده ژانر تریلر علمی یاد میشود. خیلیها او را یکی از تأثیرگذارترین نویسندههای عصر خود در نظر میگیرند که میراثش در کار صدها نویسنده عربزبان جلوه دارد. مجموعه هشت جلدی کتابهای «ماوراءالطبیعه» از ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۴ منتشر شد و با فروش بیش از ۱۵ میلیون نسخه، پرفروشترین مجموعه کتابهای داستانی در دنیای عرب است.
سریال «فراطبیعی» اولین بار پنجم نوامبر ۲۰۲۰ از نتفلیکس پخش شد. این مجموعه اولین سریال عربزبانِ مصری تولیدی غول دنیای پخش آنلاین و سومین سریال تولیدی آن در خاورمیانه است. فصل اول «فراطبیعی» در شش اپیزود (بین ۴۶ تا ۵۵ دقیقه) پخش شد. منتقدان هم از سریال بسیار استقبال کردند، بهطوریکه در وبسایت راتن تومیتوز ۹۶ درصد آرای مثبت آنها را کسب کرده است.
داستان «فراطبیعی» در دهه ۱۹۶۰ در مصر روی میدهد و ماجراهای دکتر رفعت اسماعيل (با بازی احمد امين) هماتولوژیست در دانشگاه قاهره و رویارویی او با موارد فراطبیعی متعدد را دنبال میکند. داستان سریال از زبان رفعت بیان میشود؛ یک مرد چهل و چند ساله لاغر، کچل با ظاهری غیر جذاب که پشت سر هم سیگار میکشد. رفعت حاضر نیست تجربیات خود با فعالیتهای فراطبیعی را باور کند، اما از جایی به بعد دیگر پاسخ علمی برای آنها ندارد. او خودش با انواع بیماریها و مشکلات دست و پنجه نرم میکند؛ از زخم گوارشی و گرفتگی عروق قلب و آسم و ذاتالریه تا درد مفصلی و اضطراب و از همه بدتر بدبینی.
هر یک از اپیزودهای سریال بر پدیدههای ماوراءالطبیعه متفاوت متمرکز است و دراینبین ارتباط رفعت با خانوادهاش، نامزد و دخترداییاش هويدا (آيه سماحه) و عشق قبلیاش مگی (رزان جمال بازیگر و مدل لبنانی-بریتانیایی) که در اسکاتلند همکلاسی او بود، مورد توجه قرار میگیرد. رشدى الشامى (رضا اسماعيل)، سما ابراهيم (رئيفه) و ريم عبدالقادر (شيراز)، از دیگر بازیگران این مجموعه به کارگردانی عمرو سلامه و ماجد الانصارى هستند.
رفعت مردی باهوش است که توجه زیادی به قانون مورفی دارد؛ این که هر خطای ممکن، رخ خواهد داد. او برای این که پاسخی منطقی برای اتفاقات غیر قابل توضیح پیرامون خود پیدا کند، قوانین خاص خودش را ابداع کرده است. درواقع، رفعت تلفیقی غریب از شخصیت بدبین، اخمو و افسرده ایور در قصههای «وینی د پو» و ایندیانا جونز است، اما هر چه سریال جلوتر میرود بهسختی میتوان به او علاقهمند نشد.
در دل هر یک از اپیزودهای سریال شاهد درامی از روابط خانوادگی هستیم و تقریباً اینطور برداشت میشود که انگار خانواده، گرفتار نفرین شده است. دراینبین، نفرینی که دامن رفعت را گرفته است، سفر روح، گذشته و به همان اندازه تقابل بین عناصر عقلانی و فراطبیعی است. با در نظر گرفتن ارواح و غولهای بیشماری که این آدمها با آنها برخورد پیدا میکنند، ناباوری رفعت از جایی به بعد بیشازحد به نظر میرسد، هرچند نیاز او به غلبه علم بر خرافات و درک تدریجی این نکته که بعضی چیزها را نمیتوان بهراحتی توضیح داد، بخش مهم کشش سریال «فراطبیعی» است. با ادامه مجموعه، رفعت یاد میگیرد شیاطین وجود خود را بپذیرد، اما سؤال این است که آیا خیلی دیر نشده است؟
درحالیکه ممکن است رفعت برای نقش اصلی یک سریال گزینهای دور از ذهن باشد، اما او شخصیتی دوستداشتنی است که بخش زیادی از این موضوع به نقشآفرینی فوقالعاده احمد امين برمیگردد.
امین، ۴۰ ساله که تا پیش از بازی در نقش رفعت، بازیگر چندان شناختهشدهای نبود، دراینباره میگوید: «به بیان ساده، دکتر رفعت اسماعیل یک ضدقهرمان است؛ یک مرد معمولی و ضعیف، اما خوانندگان مجموعه قصههای «ماوراءالطبیعه» با او احساس نزدیکی میکنند، زیرا بیشباهت به گروه معمول قهرمانان در ادبیات عرب است. او فاقد هر نوع ویژگی یک قهرمان نمونهای است. او حس شوخطبعی تلخی دارد، بسیار اهل طعنهزنی است و درنهایت بسیار تنهاست. او هرگز خود را قهرمان نمیداند و از همه مهمتر خود را معتقد به ماوراءالطبیعه نمیداند.»
رفعت مردی سرکوبشده، ناامید و سرشار از احساس گناه است، اما در عین حال ازخودمتشکر، باهوش و شجاع است. مونولوگ درونی او، جلوهای از کمدی سیاه و بحران وجودی به سریال اضافه میکند و این شخصیت را کاملاً تماشایی میکند.
نتفلیکس خانه بسیاری از سریالهای ترسناک خیلی خوب است، از دو سریال «تسخیر در عمارت هیل» و «تسخیر در عمارت بلای» گرفته تا «اتفاقات عجیب» و «داستان ترسناک آمریکایی»، اما «فراطبیعی» به لحاظ لحن و سبک چیزی کاملاً متفاوت را پیشنهاد میدهد و قطعاً طرفداران فیلمها و سریالهای ترسناک و عاشقان اساطیر را راضی میکند.
تماشای سریال فراطبیعی در نماوا