مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
برخلاف «ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت»، دیگر سریال فانتزی آمازون پرایم ویدیو و پیش‌درآمد فرنچایز شش فیلمی پیتر جکسون، وظیفه چالش‌برانگیز سریال چرخ زمان (The Wheel of Time) در فصل اول، آشنا کردن تماشاگران با یک دنیای کاملاً جدید بود.
یقیناً، «حلقه‌های قدرت» بخش زیادی از منابع الهام‌بخش خود را جایی خارج از پیشینیان خود روی پرده بزرگ سینما می‌یابد، درحالی‌که نیم‌نگاهی به شخصیت‌ها و افسانه‌های ذکرشده در یادداشت‌ها و آثار ادبی تالکین دارد، اما به‌واسطه ارتباط فرهنگی با نسخه‌های سینمایی، سازندگان «حلقه‌های قدرت» می‌توانند روی مخاطبان گسترده‌ای حساب کنند که از قبل با «اِلف‌ها»، «اورک‌ها»، «موردور» و خیلی چیزهای دیگر آشنا هستند. این درمورد «قدرت یگانه»، «اَمیرلین سیت» و «آی سِدای» در «چرخ زمان» مصداق ندارد.
تعدادی از کتاب‌های رابرت جردن و براندون ساندرسون که سریال بر مبنای آن‌ها ساخته شده است، پرفروش بودند، اما آنجا که قبلاً هیچ‌وقت اقتباس نشده بودند، فصل اول «چرخ زمان» در ۲۰۲۱ تا اندازه زیادی به زمینه‌سازی توجه داشت؛ سازمان‌دهی شخصیت‌ها، موقعیت‌ها، عوامل تصویری و قوانین و بعد ارائه پایانی دراماتیک که تقریباً شبیه پایان یک پیش‌درآمد بود؛ بنابراین فصل دوم – که پخش آن از اول سپتامبر ۲۰۲۳ در آمازون پرایم ویدیو آغاز شد – جایی است که داستان واقعاً شروع می‌شود و به گواه چهار اپیزود اول داستان لذت‌بخشی نیز هست.
در فصل اول مویرِین (با بازی رزمند پایک)، عضو «آی سدای»، یک سازمان قدرتمند از زنان که می‌تواند «قدرت یگانه» را هدایت کند، با همراهی «نگهبان» خود، لَن (دنیل هنی)، پنج جوان روستایی اهل منطقه دورافتاده «دو رودخانه» («تو ریورز») در آندور – ناینیو (زوئی رابینز)، اِگوئین (مادلین مدن)، رَند (جاشوا استرادوفسکی)، پِرین (مارکوس رادرفورد) و مَت (بارنی هریس در فصل اول و دونال فین در فصل جدید) – را با خود می‌برد. مویرِین باور دارد یکی از این پنج جوان «تجلی اژدها» است، یک هدایت‌کننده بسیار قدرتمند که زمانی دنیا را نابود کرد و پیشگویی شده است یا دنیا را از شر اهریمن معروف به «ارباب تاریکی» نجات می‌دهد یا بار دیگر آن را نابود می‌کند. در پایان فصل مشخص شد رَند «تجلی اژدها» است.
در شروع فصل جدید، رَند می‌کوشد در انظار نباشد و خودش را پنهان کند. او نگران از کشیده شدن به سمت تاریک «قدرت یگانه» و آسیب زدن به نزدیک‌ترین آشناهایش، خود را به شهر کوچک «کایرین» تبعید کرده است، هرچند انتخاب او برای اقامت در خانه جدید چیزی بیشتر از ناشناس ماندن است.
در جای دیگر، اِگوئین و ناینیو در «برج سفید» آموزش می‌بینند. اِگوئین می‌کوشد توانایی‌های خود را ثابت کند، اما از این که به‌اندازه کافی به او توجه نمی‌شود، دلخور است، درحالی‌که ناینیو دچار بازداری قدرت شده و تنها زمانی می‌تواند آن را هدایت کند که عصبانی یا ترسیده باشد. لیاندرین (کیت فلیت‌وود)، آی سِدای «آجای سرخ» پیشنهاد می‌کند ناینایو آموزش ببیند، اما آی سِدای‌های دیگر به دلیل اتفاقات ناخوشایند در گذشته تردید دارند.
در همین حال، پِرین با گروهی شکارچی همراه شده است که در جستجوی «شاخ والِر» (و پادان فِین مرموز با بازی یوهان مایرز) هستند؛ و هم‌زمان با سمت گرگینه خود مواجه می‌شود. از سوی دیگر، لیاندرین به درخواست مویرِین، مَت را در «برج سفید» زندانی کرده است.
بازیگران جوان‌تر «چرخ زمان» در فصل جدید مسلط‌تر و جذاب‌تر ظاهر می‌شوند که با در نظر گرفتن خودکم‌بینی و اضطراب همتایانشان روی صفحه‌نمایش، خیلی جالب است. به نظر می‌رسد همه آن‌ها درنهایت در نقش‌های خود جا افتاده‌اند و با قصه تاریک‌تر و متمرکزتر این فصل کنار آمده‌اند. بااین‌حال، رابینز بیشترین درخشش را دارد. ناینیو با بازی او از سوی آی سدای‌های دیگر در معرض آزمایش نهایی قرار می‌گیرد و رابینز عزم راسخ این شخصیت را با آسیب‌پذیری او همراه می‌کند. ناینیو از جهاتی تا حد زیادی هم‌راستا با رَند است که در تلاش برای یادگیری نحوه کنترل «قدرت یگانه»، روی کمک متحدان مشکوک حساب می‌کند، درحالی‌که ناینیو ترجیح می‌دهد کلاً زیر بار مسئولیت نرود.
ناتاشا اوکیف در نقش لَنفیر، زنی با اصول اخلاقی دوپهلو به گروه بازیگران «چرخ زمان» اضافه شده و یک شریک صحنه کاملاً مناسب برای استرادوفسکی است، درحالی‌که میرا سایال در نقش خواهر وِرینِ سر زبان‌دار – یک «آجای قهوه‌ای» که دور از «برج سفید» زندگی می‌کند – کمی ملایمت و شوخ‌طبعی به داستان افزوده است.
رزمند پایک در شروع فصل دوم کمی عقب نشسته است و اصلاً در اپیزود سوم ظاهر نمی‌شود. مویرِین که حالا دیگر قدرتی ندارد از لَن، «نگهبان» سابق خود فاصله می‌گیرد و به‌تنهایی می‌کوشد رَند را پیدا کند و اجازه ندهد «ارباب تاریکی» او را فاسد کند. به همان اندازه که پایک در این نقش خوب است، تحول شخصیت مویرِین طبیعی و ضروری است و به شخصیت‌های دیگر اجازه می‌دهد از سایه «دامبلدور»وار او خارج شوند. این تکامل به خود مویرِین نیز جذابیت می‌بخشد و به نویسندگان سریال شامل کاترین بی. مک‌کنا، جان مک‌کاچن و روهیت کومار اجازه می‌دهد به سمت به‌مراتب فریبکار و سرد او متمایل شوند.
سریال مانند فصل اول از یک رویکردِ تا حدی آرام‌سوز استفاده می‌کند، اما داستان به‌ظاهر نامنسجم، پرپیچ و خم و پر از موقعیت‌های مکانی، با مجموعه‌ای از لحظه‌های هیجان‌انگیز و بزرگ نقطه‌گذاری می‌شود، ازجمله یک حمله «فِیدها» با طراحی ماهرانه، ترفند «آجای سیاه» (آی سدای‌هایی که مخفیانه به «ارباب تاریکی» خدمت می‌کنند) و معرفی خشونت‌بار و غیر منتظره مهاجمان نقاب‌دارِ «امپراتوری شانچان». آیا می‌توان گفت این ترکیب ماهرانه، «بازی تاج و تخت» را تداعی می‌کند؟
ریف جادکینز، خالق و گرداننده سریال در همان سال ۲۰۲۱ تأیید کرد فصل دوم «چرخ زمان» بودجه قابل توجهی خواهد داشت – گفته می‌شود آمازون پرایم ویدیو برای فصل اول تنها ۸۰ میلیون دلار هزینه کرد که در مقایسه با بودجه ۵۰۰ میلیون دلاری این استریمر برای «حلقه‌های قدرت» رقم ناچیزی بود. با بیشتر شدن بودجه تولید «چرخ زمان»، همان‌طور که انتظار می‌رود همه‌چیز حماسی‌تر به نظر می‌رسد، اما این مقیاس به قیمت طراحی صحنه، طراحی موجودات یا طراحی لباس تمام نشده است که به‌ویژه در مورد آخر خیره‌کننده است. رنگ‌های مجزای آی سدای‌ها – قرمز پررنگ، آبی تیره و سبز زنده – در میان دیوارهای سفت و سنگی «برج سفید» درخشش فوق‌العاده‌ای دارد و در عین حال در کنتراست با رنگ‌های خاکی و دلگیر «کایرین» یا «تو ریورز» است.
بودجه همچنین جایگزین لحظه‌های انسانی‌تر و صمیمی‌تر که فصل اول را بسیار با طراوت کرد، نمی‌شود. در چهار اپیزود اول فصل جدید، مضامینی مانند روابط عاشقانه‌ی هم‌زمان بررسی می‌شود، همین‌طور پیامد احساسی ناشی از جاودانگی و تماشای پیر شدن کسانی که دوستشان دارید و درنهایت مرگ آن‌ها. موضوعات آشنا شامل قدرت بی‌چون و چرا و وسوسه استفاده از آن به دلایل نادرست، سرگرم‌کننده است، اما فقط زمانی معنی دارد که به کسانی که از آن استفاده می‌کنند، اهمیت دهید.
مویرِین در اپیزود اول فصل دوم با چهره‌ای عبوس می‌گوید: «هرکسی یک انتخاب دارد و هر انتخابی عواقبی دارد». اگر بخواهید از دیدن «چرخ زمان» صرف‌نظر کنید، نه‌فقط بهترین سریال فانتزی آمازون پرایم ویدیو را از دست می‌دهید، بلکه یکی از بهترین سریال‌های فانتزی سال‌های اخیر را نیز از دست می‌دهید.
سفر بلوغ
فاصله بین دو فصل «چرخ زمان» به بازیگران سریال اجازه داد آنچه را در فصل اول یاد گرفتند، جذب کنند.
رزمند پایک بازیگر نقش مویرِین توضیح می‌دهد: «ما در فصل اول باید خیلی چیزها را پایه‌گذاری می‌کردیم. شخصیت‌های زیادی باید معرفی می‌شدند و یک دنیا و قوانین آن باید مستقر می‌شد. اسطوره‌هایی داشتیم که باید به آن‌ها اشاره می‌کردیم و به‌نوعی به دل طرفداران کتاب‌های “چرخ زمان” راه پیدا می‌کردیم. ابعاد این کتاب‌ها در حد کتاب مقدس است. حتی حالا هم بخش‌هایی از آن را دوباره می‌خوانم تا از افسانه‌ها، پیش‌گویی‌ها و قصه‌های عامیانه که زیربنای تمام داستان‌های شخصیت‌های اصلی ما هستند، بیشتر سر دربیاورم؛ بنابراین امیدوار بودیم با شروع فصل دوم، طرفداران از قبل لب کلام دنیای ما را گرفته باشند و ما بتوانیم به راه خود ادامه دهیم و مجبور نباشیم همه قوانین را از نو مرور کنیم.»
بازیگر ۴۳ ساله لندنی ادامه می‌دهد: «ما حالا می‌دانیم “قدرت یگانه” چیست. می‌دانیم “تجلی اژدها” چه کسی است و برای این دنیا چه معنایی دارد. می‌دانیم نیروهای اهریمنی این دنیا چه هستند، “تِرالُک‌ها” و” فِیدها” را می‌شناسیم، اما شرورهای دیگری هستند که در فصل جدید از آن‌ها رونمایی می‌شود و این بار، شروران ما صرفاً موجوداتی نیستند که حرف نمی‌زنند. “تِرالُک‌ها” هرقدر هم ترسناک باشند، نمی‌توانند درگیر نبرد کلامی شوند و ما در این فصل شرورانی داریم که با خونسردی کامل، هولناک هستند.»
«چرخ زمان» شخصیت‌های زیادی دارد که در فصل جدید تعداد آن‌ها بیشتر نیز شده است. پایک درباره تمهید سازندگان سریال برای منسجم نگه‌داشتن داستان در فصل جدید می‌گوید: «شخصیت‌های اصلی در کل فصل اول با هم متحد و در کنار هم بودند. حالا همه آن‌ها از هم جدا شده‌اند و باید به‌تنهایی رشد کنند و بالغ شوند. منظورم خیلی شخصیت خودم، مویرِین و لَن با بازی دنیل هنی نیست، بلکه پنج جوان اهل “تو ریورز” را می‌گویم. این شخصیت‌ها واقعاً در سفر بلوغ هستند و ما به شیوه‌های بسیار جالب می‌بینیم که جدا از هم رشد می‌کنند. فراموش نکنید این بچه‌ها در یک دهکده کوچک در کوهستان به دنیا آمده‌اند. آن‌ها تا پیش‌ازاین، دنیای وسیع‌تر را ندیده بودند و به‌زودی متوجه می‌شوند آنچه فکر می‌کردند فقط یک افسانه است، واقعی است و در دنیا با خطراتی مواجه هستند.»
او در توصیف شخصیت مویرِین در فصل جدید می‌گوید: «او در پایان فصل اول از “قدرت یگانه”، نیروی حیاتی خود جدا شد؛ بنابراین در شروع فصل جدید، مویرِین را در یک جایگاه بسیار آسیب‌پذیر می‌بینیم؛ و آسیب‌پذیری جایی نیست که او دوست داشته باشد در آن زندگی کند. این باعث می‌شود احساس کند خیلی بی‌پناه است و وقتی احساس بی‌پناهی می‌کند، به‌شدت می‌تازد، اما این بار نه با “قدرت یگانه”، بلکه با کلمات و با این کار اطرافیانش را آزار می‌دهد.»
پایک ادامه می‌دهد: «اما ما می‌دانیم مویرِین زنی است که ۲۰ سال از زندگی خود را پای یک مأموریت گذاشته است – پیدا کردن “تجلی اژدها” و آماده کردن “اژدها” برای آخرین نبرد. این هدفی است که او جان خود را برای آن داده و آماده است همه‌چیز را به خاطر آن به خطر بیندازد. حالا که “قدرت یگانه” را ندارد، واقعاً مشخص می‌شود از چه چیزی ساخته شده و برای رسیدن به هدف چه خطراتی را متحمل می‌شود. این چیزی است که در فصل جدید برای طرفداران فاش می‌شود.»
مادلین مدن، ستاره نوظهور استرالیایی که در «چرخ زمان» نقش اِگوئین را بازی می‌کند، یکی از مضامین اصلی فصل جدید را «انزوا» می‌داند و می‌گوید: «از شروع فصل متوجه می‌شویم هرکدام از قهرمانان ما به‌نوعی با انزوای خود دست و پنجه نرم می‌کنند، چه در شرایطی که حالا در آن قرار دارند و چه به خاطر آنچه در فصل اول تجربه کرده‌اند.»
او توضیح می‌دهد: «فکر می‌کنم در این فصل مفهوم قدرت هم بررسی می‌شود و این که قدرت چگونه می‌تواند افراد را به لحاظ اخلاقی فاسد کند، نهادها را مسموم کند و بر نفوذ آن‌ها تأثیر بگذارد. احساس می‌کنم در فصل اول، ما واقعاً تضاد خوب و بد، نور در برابر تاریکی را دیدیم. در این فصل همه‌چیز کمی خاکستری‌تر است.»
مارکوس رادرفورد، بازیگر نقش پِرین اعتقاد دارد آنچه «چرخ زمان» را از بسیاری هم‌عصران خود جدا می‌کند، «گستردگی» دنیای آن است. او می‌گوید: «در این داستان‌ها شاهد شخصیت‌ها و فرهنگ‌های جدید زیادی هستیم که با ظاهر متفاوت وارد می‌شوند و در ادامه قصه تعداد آن‌ها بیشتر می‌شود. فکر می‌کنم گروه‌های چهره‌پردازی، مو و لباس سریال حق مطلب را درمورد این‌همه چهره‌های جدید و دیوانه‌وار ادا کرده‌اند.»
دونال فین که در فصل جدید به‌جای بارنی هریس نقش مَت را دارد، اذعان می‌کند قدم گذاشتن در سریال به‌طور شگفت‌انگیزی برای او آسان بود. فین می‌گوید: «یک روند خیلی ساده بود، چون وارد یک تیم بزرگ شدم. قبل از این که وارد پروژه شوم، کارهای فوق‌العاده‌ای انجام شده بود و درواقع من و دیگر بازیگران جدید سریال همان مسیر را ادامه دادیم. ضمن این که ما واقعاً خوش‌شانس هستیم چنین منبعی داریم. کتاب‌های رابرت جردن جزئیات بسیار فراوان، دقیق و خارق‌العاده دارد که برای همه ما یک موهبت است.»
درحالی‌که طرفداران کتاب‌ها از همان ابتدا می‌دانستند رَند «تجلی اژدها» است، فصل اول «چرخ زمان» عمداً این افشاگری را تا لحظه‌های پایانی مخفی نگه داشت و حتی اشاره کرد شاید ناینیو با بازی زوئی رابینز فرد پیش‌بینی‌شده باشد. این تغییری بود که خود بازیگر خوشحال است هرگز اتفاق نیفتاد.
رابینز توضیح می‌دهد: «فکر نمی‌کنم ناینیو می‌توانست با این میزان مسئولیت کنار بیاید. ممکن بود از پا درآید، چون دغدغه زیادی دارد که دیگران رفتار درستی داشته باشند. فکر می‌کنم اصلاً برای سلامتی او خوب نبود. او در فصل دوم باید از خیلی چیزها عبور کند و اگر قرار بود ناینیو “تجلی اژدها” باشد، ممکن بود همه‌چیز به حاشیه برود؛ بنابراین فکر می‌کنم خوب است او “تجلی اژدها” نبود.»
منبع: گیمزرادار، تی‌وی‌لاین، سوپانووا
تماشای سریال چرخ زمان در نماوا
