مجله نماوا، محدثه واعظی‌پور

از «طلا و مس» تا «چپ، راست» برای حامد محمدی مسیری طولانی و پرفراز و نشیب طی شده، او که با فیلمنامه «طلا و مس» به شهرت رسید، به عنوان کارگردان، تجربه‌های متفاوتی از سر گذرانده است. تلاش برای بخت آزمایی در سینمای کمدی و ساخت فیلم پرفروش، بخشی از کارنامه اوست. کارگردانی که بررسی مسیر فیلمسازی‌اش بدون توجه به نقش تعیین کننده و موثر منوچهر محمدی ممکن نیست یا دست کم ما را به خطا می‌برد.

حامد محمدی، در «چپ، راست» بیشتر از آنکه شبیه خودش باشد، شبیه منوچهر محمدی است و این باعث شده کمدی «چپ، راست» نسبت به «اکسیدان» یا «چهارانگشت» وزن و وقار بیشتری داشته باشد. محمدیِ پدر، در خلق یک کمدی مهم سینمای ایران نقشی اساسی داشت: «مارمولک» که با وجود همه حواشی و موانعی که برای اکران و پرفروش شدنش به وجود آمد، پای روحانیت را به سینمای کمدی باز کرد. پس از «مارمولک» در بسیاری از فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی شخصیت روحانی وجود داشته و با آنها شوخی شده است. منوچهر محمدی، در بسیاری از فیلم‌هایی که تهیه کرده بیش از تهیه‌کننده، صاحب فکر و خالق ایده پشت فیلم بوده و در «چپ، راست» هم بعید به نظر می‌رسد، حامد تحت تاثیر نظر و مشاوره او نبوده است.

در کنار این امتیاز، در حوزه کارگردانی فیلم نشان دهنده پختگی حامد محمدی است. انتخاب بازیگرها به برگ برنده فیلم تبدیل شده. رامبد جوان، فراتر از انتظار است و شخصیت بشیر، با بازی او تصویر متفاوتی از این بازیگر ارائه می‌دهد که معمولا جنس بازی‌اش در سینمای کمدی پر اکت، پراغراق و نمایشی بود. پیمان قاسمخانی انگ نقش مردان شیک شهری است، مرد جذابی که می‌تواند مورد توجه زنها باشد. در «چپ، راست» شوخی‌ها به اندازه است، شوخی‌های زن و شوهری بشیر و معصوم (سارا بهرامی) یا بازی‌های کلامی با راست و راستی‌ها از حد تجاوز نکرده و مشمئزکننده نمی‌شود. جذابیت فیلم در این است که حرف‌های سیاسی اش را شیرین می‌زند، شعار نمی‌دهد و به سمت یکی از جناح‌ها نمی‌لغزد. آنهم در سینمایی که بعضی‌ها تعریفشان از فیلم سیاسی «اخراجی‌ها۳» و آن جنس شوخی و نگاه به مناسبات سیاسی است.

«چپ، راست» اگر سال ۹۹ اکران می‌شد یک کمدی سیاسی پیشگویانه نسبت به شرایط سیاسی و اجتماعی پیش رو بود، تعویق در نمایش فیلم، اندکی طراوت آن را گرفته. با این همه در فضایی که اغلب کمدی‌ها، ناامیدکننده، پراز شوخی‌های سطح پایین، جلف و مبتذل هستند، «چپ، راست» هوشمندانه و پر از ارجاع‌های بامزه و شوخی‌های به موقع با ماجراهای سیاسی است (فصلی که اصلان (پیمان قاسمخانی) با دو زن درباره احتمال پرستو بودنشان حرف می‌زند یکی از این شوخی‌هاست که در شبکه‌های اجتماعی هم وایرال شده)، رندی اصلان در مصاحبه بشیر با خبرنگار خارجی و نوع نگاه اصولگرایان و اصلاح طلبان به یکدیگر اشاره‌ای هوشمندانه به بازی‌های سیاسی است.

«چپ، راست» یادآور یکی از بهترین کمدی‌های دهه هشتاد است. «نان، عشق و موتور ۱۰۰۰» که پیمان قاسمخانی نویسنده و ابوالحسن داوودی کارگردان آن بود. در آن روزهای آغازین دهه هشتاد، رویکرد شوخ طبعانه فیلم به جدال اصولگرایان و اصلاح طلبان، مفرح و غافلگیرکننده بود. پایان هر دو فیلم، اشاره به یک دوره اجتماعی مهم است، در «نان، عشق و موتور ۱۰۰۰» دو گروه جوان مخالف هم، همراه رئیس جمهور (سیدمحمد خاتمی) از بیابان می‌گریزند و راه چاره‌ای جز پناه بردن به اصلاحات ندارند، در «چپ، راست» بشیر و اصلان، که دختران نوجوانشان شبیه و از جنس هم هستند، از ماشین بیرون انداخته شده و در مسیری پیچ در پیچ، به تنهایی مجبور به ادامه راه و درگیری می‌شوند.

تماشای «چپ، راست» در نماوا