مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
پس از هیاهوی بی‌پایان، سرانجام ستارگان سریال کمدی «فرندز/دوستان» دوباره دور هم جمع شدند. بازیگران مجموعه تلویزیونی محبوب حالا همه ۵۰ سال دارند، اما از بسیاری جهات، این شش بازیگر برای نسل‌های جدید آن دوران، همیشه بیست و چند ساله خواهند ماند.
«فرندز: تجدید دیدار» («دوستان: تجدید دیدار» – Friends: The Reunion) بار دیگر آن‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد تا سریالی را مرور کنند که به یک پدیده فرهنگ پاپ تبدیل شد، و از ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ بر تلویزیون تسلط داشت، و حتی پس از مرگ هم به زندگی خود ادامه می‌دهد.
این تجدید دیدار که به شکلی ماهرانه بسته‌بندی شده است، در آوریل ۲۰۲۱ ضبط شد و هدف از طراحی آن تداوم همان زندگی پس از مرگ بود. (اچ‌بی‌او مکس سفارش تولید این ویژه‌برنامه را داد و برابر با گزارش‌ها به هر یک از بازیگران ۲٫۵ تا ۳ میلیون دلار (۱٫۷ تا ۲٫۱ میلیون پوند) برای حضور در برنامه پرداخت کرد.) این ویژه‌برنامه یک اپیزود جدید نیست، اما از زوایای مختلف به گذشته سریال «دوستان» نگاه می‌کند.
طراحی برنامه در قالب بخش‌های مختلف است. در یکی از بخش‌ها جیمز کوردن در فضای باز و مقابل فواره نمادین تیتراژ آغازین سریال «دوستان» با بازیگران مصاحبه می‌کند؛ با توجه به سؤال‌هایی که حس خوبی در تماشاگر ایجاد می‌کند، ازجمله پرسش یکی از طرفداران در مورد این که آیا بازیگران در طول ساخت سریال عاشق هم شدند، کوردن واقعاً مجری مناسبی برای برنامه است.
در صحنه‌های دیگر، بازیگران در دکورهایی که با اقتباس از سریال «دوستان» بازآفرینی شدند با هم صحبت می‌کنند، یا در آپارتمان مونیکا و ریچل با دیوار بنفش، اتاق چندلر و جویی با صندلی‌های راحتی و میز فوتبال‌دستی، و کافه سنترال پرک، جایی که همه آن جمع می‌شدند، پرسه می‌زنند.
ستارگان مهمان از دیوید بکهام گرفته تا ملاله یوسف زی از این می‌گویند که «دوستان» چه معنایی برای آن‌ها داشت. شش بازیگر همچنین دور یک میز می‌نشیند و بعضی از بهترین صحنه‌های خود در سریال را روخوانی و برخی از لحظات آشنا را از نو بازی می‌کنند؛ نظیر صحنه‌ای که فیبی، مونیکا و چندلر را با هم می‌بیند و فریاد می‌زند: «چشم‌هایم!»
در اینجا هیچ چیز جدید یا خودجوش وجود ندارد، اما «دوستان: تجدید دیدار» روح سریال را با تمام گرما، انرژی و شادمانه بودن آن ثبت می‌کند، با کلیپ‌هایی که به ما یادآوری می‌کند این بازیگران به لحاظ زمان‌بندی کمیک چه شگفت‌انگیز بودند. ویژه‌برنامه زیر این سطح مبهم همچنین نشان می‌دهد که چرا «دوستان» موفق از کار درآمد و دوام آورده است، و ناخواسته آشکار می‌کند که سریال چگونه بازیگران خود را کلیشه‌ای کرد، و درنهایت آینده کاری آن‌ها را محدود ساخت.
در یک بخش ضبط‌شده، دیوید کرین یکی از خالقان «دوستان» درمورد انتخاب بازیگران صحبت می‌کند و می‌گوید: «ما ستاره نمی‌خواستیم»، بلکه یک گروه بازیگر که با هم برابر باشند. آن‌ها بازیگرانی را انتخاب كردند كه قبل از آن در بهترین حالت، نقش‌های كوچكی در سریال‌های کمدی داشتند. و از فصل اول، «دوستان» برای آن‌ها نوعی شهرت به ارمغان آورد که می‌توانست به یک دام تبدیل شود.
این روزها جنیفر آنیستون بین شش نفر از همه مشهورتر است. او در بخش کوردن، خاطره‌ای جالب تعریف می‌کند. آنیستون به یاد می‌آورد یک تهیه‌کننده به او در مورد امضای قرارداد با «دوستان» هشدار داد: «این سریال تو را به ستاره تبدیل نمی‌کند». البته «دوستان» چنان ستاره‌هایی از آن‌ها ساخت که کورتنی کاکس، لیسا کودرو، دیوید شوئیمر، مت لوبلانک، متیو پری، و حتی خود آنیستون همیشه در اذهان عمومی با «دوستان» تداعی می‌شوند. یک پدیده کمدیِ موقعیت (یا سیت‌کام) وجود دارد که در آن بازیگران در سریال‌هایی مانند «روزان» و «ساینفلد»، شکل‌های متفاوتی از خود را بازی می‌کنند، اما «دوستان» عکس این کار را کرد و بازیگرانی ناشناخته را ظاهراً برای همیشه به جایی برد که با شخصیت‌های خود در سریال شناخته شوند.
ویژه‌برنامه به طرز جالب توجهی به تفاوت شخصیت واقعی آن‌ها اشاره می‌کند. کودرو دور از فیبیِ حواس‌پرت و به نظر از پنج نفر دیگر عاقل‌تر و منطقی‌تر است. لوبلانک، جوییِ ابله نیست بلکه شوخ‌ترین و جسورترین است. شوئیمر تا حدی همان جدیت شخصیت راس را دارد، درحالی‌که کاکس و پری تقریباً در پس‌زمینه ناپدید می‌شوند. ماهیت شهرت به این معناست که ما هرگز نمی‌فهمیم این آدم‌ها واقعاً چه کسی هستند و «دوستان: تجدید دیدار» سعی نمی‌کند پشت آن پرده برود.
و هیچ‌کس از این نمی‌گوید که چقدر عجیب است کار خود را با سریالی چنین موفق شروع کنید که بعدازآن احتمالاً فقط رو به پایین بروید. همه آن‌ها هنوز بازیگرانی فعال هستند، اما هیچ‌کدام بعد از «دوستان» دوره کاری خیره‌کننده‌ای نداشتند. آنیستون در کمدی‌های متوسط بازی کرد و در حال حاضر سریال «برنامه صبحگاهی» در اپل تی‌وی پلاس دارد، اما او بیشتر در فیلم‌های تبلیغاتی برای کرم مرطوب‌کننده اوینو حضور دارد، که به نظر می‌رسد همیشه همه جا هست. و البته، همچنان سوژه جنون مجلات زرد است. وقتی در لحظه‌ای از برنامه، بازیگران از چند ستاره مهمان که در «دوستان» ظاهر شدند، نام می‌برند، شوئیمر می‌گوید «بِرَد»، و آنیستون اضافه می‌کند «پیت»، گویی که ما نمی‌دانیم بین آن‌ها چه اتفاقی افتاده است.
شوئیمر در تلویزیون نویسندگی و کارگردانی کرده است. کودرو در سریال‌های پرتنش و جلوتر از زمان خود بازی کرده است، ازجمله سریال کالت «بازگشت» (که در سال ۲۰۰۵ شروع شد) در مورد شهرت ازدست‌رفته، و «وب درمانی» (که اولین بار در ۲۰۱۱ پخش شد)، که در آن او به‌عنوان یک درمانگر به‌صورت آنلاین و از طریق کنفرانس ویدیویی با بیماران ملاقات می‌کند، چیزی که امروزه بسیار رایج است.
لوبلانک در سریال‌های مدِ روز بازی کرد، ازجمله در اسپین‌آف کوتاه «جویی»، و مجری برنامه ماشین‌بازی «تخت گاز» تولید بی‌بی‌سی هم بود، اما این که بهترین نقش او پس از «دوستان» به «دوستان» متکی بود، حرف‌ها دارد: او در سریال کمدی و هوشمندانه «اپیزودها» نقش مت لوبلانک خیالی را بازی کرد، بازیگری که در یک کمدی موفق نقش جویی را بازی می‌کند.
«دوستان: تجدید دیدار» همه این چیزها را نادیده می‌گیرد و بین بامزه بودن و احساسی بودن قرار می‌گیرد. ویژه‌برنامه دو لحظه غافلگیرکننده دارد. در یکی لیدی گاگا به سر صحنه سنترال پرک می‌رود و با کودرو «گربه بوگندو» آهنگ معروف فیبی را می‌خواند. بعد، در بخش کوردن، طی یک نمایش مد از لباس‌های «دوستان»، جاستین بیبر مانند راس در یک مهمانی هالووین، با ظاهری شبیه یک سیب‌زمینی ظاهر می‌شود. در مقابل، تا دلتان بخواهد در برنامه شاهد اظهارنظرهای سوزناک هستیم، مانند «ما بهترین دوستان هم شدیم»، (کاکس) «ما یک خانواده هستیم» (شوئیمر) و «دوستتان دارم» (آنیستون درحالی‌که اشک در چشم‌هایش جمع شده است). این احساسات هم محور بحث و هم اساس برنامه است.
کرین در برنامه چیزی می‌گوید که او و همکارانش در طول سال‌ها اغلب در مورد «دوستان» گفته‌اند: «این مربوط به دوره‌ای از زندگی شما است که دوستانتان، خانواده شما هستند.» این ممکن است راز ساده‌ی جذابیت و ماندگاری سریال «دوستان» باشد. این شخصیت‌ها که عاشق هم می‌شوند، همان مردم عادی با تمام نواقص خود هستند که راحت می‌توان با آن‌ها ارتباط برقرار کرد.
راس جوانی بسیار باهوش است اما در برقراری ارتباط با دیگران وحشتناک است. مونیکا یک آشپز بااستعداد و در عین حال آدمی عجیب و غریب است. ریچل هدف واقعی ندارد و درمورد زندگی و حرفه خود دست‌دست می‌کند. چندلر، با تمام گوشه و کنایه‌هایش، کمی رمزی است. این آدم‌ها واقعاً می‌توانند هرکسی باشند.
شخصیت‌های «دوستان» به‌عنوان یک گروه خانوادگی، یک موقعیت فوقِ واقعی ایجاد می‌کند که فرار به آن آسان بود و هنوز هم آسان است. این نکته به توضیح نفوذ سریال در بیش از ۱۰۰ کشور کمک می‌کند. در ویژه‌برنامه، اعضای گروه پاپ کره‌ای بی‌تی‌اس می‌گویند «دوستان» در یادگیری زبان انگلیسی به آن‌ها کمک کرد. طرفداران عادی از غنا، هند، ژاپن و روسیه از این می‌گویند که سریال چگونه برای آن‌ها الهام‌بخش بود یا کمک کرد دوران تاریک را پشت سر بگذارند.
«دوستان» در اولین پخش خود، در کنار دیگر سریال‌های موفق ان‌بی‌سی ازجمله «ساینفلد» و «ویل و گریس» قرار گرفت، آن هم در آخرین روزهای تسلط شبکه‌های تلویزیونی بر شبکه‌های کابلی، و مدت‌ها قبل از آن که پخش آنلاین مرسوم شود. بااین‌حال، سریال بارها و بارها از نو کشف شده است، ابتدا در بازپخش تلویزیونی، و سپس در نتفلیکس از ۲۰۱۵-۲۰۲۰.
«دوستان» به یک فانتزی ابدی بدل شد، بی‌آنکه بکوشد به‌موقع باشد. سریال در دوره‌ای کاملاً متفاوت و بعضاً ناپایدار در جامعه و سیاست خلق شد، اما تا حد زیادی تغییرات خارج از حباب خود را نادیده گرفت، از استیضاح کلینتون و حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر تا تولد موتور جستجوی گوگل و ظهور اینترنت و تلفن‌های همراه.
مارتا کافمن یکی از سازندگان سریال توضیح می‌دهد که چرا ساخت اپیزودهای جدید «دوستان» ایده‌ای وحشتناک است: «اگر سریال مربوط به دوره‌ای از زندگی شما باشد که دوستانتان، خانواده شما هستند، همین که خانواده خود را داشته باشید، دیگر آن زمان نیست.»
كودرو نیز عاقلانه می‌گوید، فیبیِ حواس‌پرت در سن و سال او، فقط ناراحت‌کننده است. شاید همین‌طور باشد، اما همان‌طور که وجود این تجدید دیدار نشان می‌دهد، محبوبیت «دوستان» همچنان پابرجاست، و هر جا که پول باشد، همیشه امکان زندگی پس از مرگِ تلویزیونی وجود دارد.
منبع: بی‌بی‌سی
