مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
جیمز گان اذعان می‌کند معمولاً فیلم سوم یک سه‌گانه مزخرف از کار درمی‌آید. ساختن یک دنباله موفق یک چیز است، اما این که دو دنباله موفق ساخته شود، چیزی کاملاً متفاوت است – و خیلی کم پیش می‌آید هالیوود به‌درستی این کار را انجام دهد. تعدادی از محبوب‌ترین فرنچایزهای تاریخ سینما قربانی «نفرین سه‌گانه» شده‌اند که نتیجه آن فیلم سومی است که اگر به‌شدت افتضاح نباشد، در بهترین حالت، متوسط است.
گان با خنده می‌گوید: «تعداد فیلم‌های سوم خوب یک سه‌گانه به تعداد انگشت‌های دست هم نیست. به‌طور کلی سه‌گانه “پیش از طلوع”، “ارباب حلقه‌ها” و شاید “مرد عنکبوتی” اما تا بخواهید فیلم‌های سوم بد داریم.»
بنابراین، زمانی که گان برنامه‌ریزی برای تولید فیلم نگهبانان کهکشان ۳ (Guardians of the Galaxy Vol. 3)، سومین مدخل حماسه فضایی پر آب و رنگ مارول را شروع کرد، می‌دانست کار سختی در پیش دارد. نوشتن فیلمنامه یک روند طولانی بود، خیلی طولانی‌تر ازآنچه او برای نوشتن فیلمنامه دو فیلم اول «نگهبانان کهکشان» یا اخیراً «جوخه انتحار» در نظر گرفت، اما کاری بود که سخت تلاش کرد به‌درستی انجام دهد.
گان می‌گوید: «روی‌هم‌رفته اگر سه‌گانه “نگهبانان کهکشان” را سه فصل از یک داستان در نظر بگیرید، “نگهبانان کهکشان ۳” – که از پنجم مه ۲۰۲۳ در سینماهای آمریکا اکران شد – نقطه اوج این داستان است.»
نویسنده و کارگردان ۵۶ ساله اضافه می‌کند: «این یکی سهم بزرگی دارد. اینجاست که همه‌چیز واقعاً اتفاق می‌افتد، جایی است که ما به حقیقت شخصیت‌ها پی می‌بریم و با بزرگ‌ترین خطرها مواجه می‌شویم.»
این یک سفر طولانی و پیچیده برای «نگهبانان کهکشان» و برای گان بود. مارول در ۲۰۱۸ بعدازاین که چند توییت قدیمی و جنجالی کارگردان بار دیگر مورد توجه عموم قرار گرفت، برای مدت کوتاهی او را اخراج کرد، هرچند یک سال بعد دوباره او را به کار گرفت. «نگهبانان کهکشان ۳» در عین حال آخرین فیلم گان برای مارول است.
او سال گذشته به همراه پیتر سافران، تهیه‌کننده به‌عنوان یکی از دو رئیس و مدیرعامل دی‌سی استودیوز انتخاب شد. گان قبلاً «جوخه انتحار» را برای برادران وارنر و دی‌سی کامیکس کارگردانی کرده بود و آن رابطه نوپا به‌قدری ثمربخش بود که او حالا بر بازسازی کامل تولیدات دی‌سی نظارت دارد که با برداشت جدیدی از «سوپرمن» آغاز می‌شود. معنایش این است که «نگهبانان کهکشان ۳» نه‌فقط پایان یک سه‌گانه، بلکه نقطه اوج یک دهه همکاری گان با مارول است.
گذشته دردناک یک ماشین کشتار مهندسی‌شده
اما «نگهبانان کهکشان» همیشه در ذهن او بود و بعد از قسمت دوم احساس کرد داستان این شخصیت‌ها هنوز «هزار درصد» ناتمام مانده است. او به‌طور مشخص احساس می‌کرد به یک «نگهبان» خاص مدیون است: راکت ریزنقش و تفنگ به دست با صداپیشگی بردلی کوپر.
گان توضیح می‌دهد: «یکی از دلایل من برای این که برگردم و قسمت سوم را بسازم، این بود که احساس می‌کردم باید داستان راکت را بگویم. اگر سه‌گانه را کامل نمی‌کردم، به دلایل زیادی خیلی ناراحت می‌شدم، اما حس می‌کنم ارتباط خیلی نزدیکی با این شخصیت دارم. به نظرم به‌جز من هیچ‌کس نمی‌توانست داستان کامل او را تعریف کند.»
راکت با کج‌خلقی و دانش دائره‌المعارفی خود از مواد منفجره، همیشه یکی از اعضای راهگشای گروه نگهبانان بوده است، اما این راکون بددهان در قسمت سوم، درحالی‌که به‌ناچار با ضربه روحی شدید خود در گذشته روبرو می‌شود، برای اولین بار زیر نورافکن قرار می‌گیرد.
گان اضافه می‌کند: «راکت برای من همیشه پروتاگونیست مخفی فیلم‌های “نگهبانان کهکشان” بوده است. از ابتدا همیشه این سؤال مطرح بود که او به‌عنوان یک شخصیت کیست؟ فکر می‌کنم او چکیده بسیاری از ویژگی‌های همه نگهبانان است. همه آن‌ها در گذشته از چیزی لطمه خورده‌اند و این حس است که نگهبانان را به هم نزدیک می‌کند. فقط فکر می‌کنم راکت افراطی‌تر از بقیه است.»
راکت همیشه یکی از شخصیت‌هایی بود که گان شخصاً به او علاقه داشت و پیش‌ازاین گفت راکون را بر مبنای خودش طراحی کرد. هدف او برای قسمت سوم این بود که به راکت قوس داستانی ارزنده‌ای بدهد که لیاقتش را دارد و بررسی کند چرا «های اوولوشنری» اهریمنی (با بازی چوکودی ایووجی از سریال «پیس‌میکر»)، او را از یک راکون عادی به ماشین کشتار مهندسی‌شده ژنتیکی تبدیل کرد.
گان توضیح می‌دهد: «راکت با این مسئله که یک حیوان معمولی باشد، مشکلی نداشت، اما به چیز دیگری تبدیل شد که خودش نمی‌خواست. فکر می‌کنم خود این تغییر بسیار دردناک بود، اما در عین حال باعث شد او خودش را به‌شدت جداافتاده و دور از دیگران ببیند. ما در قسمت سوم اطلاعات زیادی از گذشته او پیدا می‌کنیم – از کجا آمده، کیست و چه چیزهایی را پشت سر گذاشته است. این یک مسیر سخت برای حیوان کوچک بوده است.»
از بخت خوب راکت، او مجبور نیست این مسیر را به‌تنهایی طی کند. داستان قسمت سوم از جایی آغاز می‌شود که «ثور: عشق و تندر» (و «نگهبانان کهکشان: ویژه تعطیلات» که اخیراً به نمایش درآمد و ماجراهای نگهبانان را پس از ربودن کوین بیکن و این که کریسمس واقعاً چه معنایی دارد، دنبال می‌کند)، به پایان رسید.
دوباره همان گروه از طردشده‌ها و ابرقهرمانان بیگانه از همه نوع شامل دِرَکس (دیو باتیستا)، مَنتیس (پوم کلمنتیف)، نِبیولا (کارن گیلن) و کِرَگلین (شان گان) گرد پیتر کوئیل/استار-لرد (کریس پرت) جمع شده‌اند که این بار رهبری گروهی از «رَوِجِرها» را نیز به عهده دارد. گروت (با صداپیشگی وین دیزل) نیز بازگشته و به یک درخت تازه و جوان تبدیل شده است.
گامورایِ پوست سبز (زویی سالدانیا) هم برگشته است، اگرچه بازگشت او به خانه اصلاً ساده نیست. آن نسخه از گامورا که پیتر می‌شناخت و عاشقش شد در «انتقام جویان: جنگ ابدیت» مُرد و در اینجا گامورا به‌عنوان نسخه دیگری از خودش در یک خط زمانی موازی بازگشته است.
دوری از کلیشه‌ها
پرت با اشاره به رابطه عاشقانه خاص پیتر و گامورا می‌گوید: «من واقعاً از جیمز (گان) ممنونم که در این سه‌گانه به من فرصت داد رابطه عاشقانه‌ای را کند و کاو کنم که واقعاً در جهت مخالف چیزی است که ما به دیدن آن عادت کرده‌ایم و کلیشه‌های عادی روابط رمانتیک را زیر و رو می‌کند. در فیلم سوم، به خاطر هویت گامورا و این که نمی‌داند کیست، برداشتی بدیع از روابط عاشقانه سنتی ارائه می‌شود. این یک کاوش قدرتمند در احساس از دست دادن کسی است که دوستش دارید، درحالی‌که آن فرد درست مقابل شما ایستاده است. من قبلاً نمونه این ارتباط را روی صفحه ندیده بودم.»
پرت اضافه می‌کند: «همه این شخصیت‌ها به‌شدت آسیب دیده‌اند. درمورد پیتر، او از نزدیک شاهد است گامورا چگونه نه‌فقط از طریق رابطه آن‌ها بلکه همچنین به‌واسطه عشق او به خانواده‌اش یعنی نگهبانان کهکشان به یک فرد بهتر، شادتر و پربار‌تر تبدیل می‌شود. در فیلم جدید، پیتر به‌عنوان مردی که به‌شدت گامورا را دوست دارد، عمیقاً انتظار دارد این حس را بار دیگر در او ببیند.»
سالدانیا نیز با تشریح بینش خود درمورد رابطه پیچیده گامورا و پیتر می‌گوید: «نمایش این داستان عاشقانه در فیلم سوم واقعاً برای من باطراوت و جالب بود، چون در اینجا گامورا این مرد را نمی‌شناسد، هیچ تجربه مشترکی با او ندارد که به آن تکیه کند، بااین‌حال پیتر برای او بسیار آشنا است. این سردرگمی، ارتباط دو شخصیت را به یک داستان عاشقانه نامتعارف تبدیل می‌کند، اما همچنان داستانی عاشقانه است. یک تأثیر عاطفی متقابل و مداوم بین گامورا و پیتر وجود دارد، هرچند او وقتی در ابتدا دوباره پیتر را ملاقات می‌کند، همچنان آن را آزاردهنده می‌یابد.»
زیان‌دیدگان دوست‌داشتنی
جدا از راکت مغموم، پیتر دل‌شکسته و گامورای کله‌خر، هر یک از شخصیت‌های «نگهبانان کهکشان ۳» سهمی در لحظه‌های احساسی فیلم دارند. منتیس، ابرقهرمان همدل با بازی کلمنتیف، یکی از بامزه‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین شخصیت‌های سه‌گانه است.
بازیگر فرانسوی می‌گوید: «منتیس قبل از آشنایی با نگهبانان دوران سختی را پشت سر گذاشت و خیلی تنها بود. نگهبانان کهکشان خانواده‌ای هستند که همیشه رؤیای آن را داشت. دیدن این که او به آرزوی خود می‌رسد، حس خوبی دارد. ضمن این که او به‌تازگی متوجه شده پیتر برادرش است. بازی در یک طیف وسیع‌تر از احساسات در فیلم سوم واقعاً برای من سرگرم‌کننده بود و این که می‌توانستم بخشی از شخصیت منتیس را باز کنم که گاهی دعوایی‌تر و وحشی‌تر است.»
یکی دیگر از شخصیت‌های کلیدی «نگهبانان کهکشان ۳» گروت، بیگانه بامزه و درخت‌مانند است که فقط یک جمله («من گروت هستم») به زبان می‌آورد، اما با هزاران لحن مختلف که هرکدام معنای خود را دارند.
دیزل صداپیشه این شخصیت توضیح می‌دهد: «گروت یک شخصیت خاص است. من خودم را خوش‌شانس می‌دانم که جای او حرف زدم و سپاسگزارم جیمز (گان) این کهن‌الگو را خلق کرد. همیشه گروت را دوست خواهم داشت. او در هر فیلم این مجموعه با یک نور متفاوت ظاهر می‌شود و به همین دلیل جذاب است. بعضی وقت‌ها گروت بچه است و گاهی اوقات گروت آلفا، اما چیزی که باعث می‌شود خیلی خوب جلوه کند، فقط فیلمنامه نیست، بلکه کل بازیگران است. آن‌ها گروت را زنده می‌کنند، چون او به چیزی که آن‌ها می‌گویند و کاری که انجام می‌دهند واکنش نشان می‌دهد. او فقط می‌تواند سه کلمه بگوید که به لطف نقش‌آفرینی‌های باورنکردنی بازیگران دیگر، هر بار برای تماشاگر یک معنی دارد.»
متحدان و دشمنان تازه
«نگهبانان کهکشان ۳» همچنین چند متحد جدید و چند دشمن جدید معرفی می‌کند. ویل پولتر در نقش آدام وارلاک، یک موجود قدرتمند که به‌طور خاص برای نابود کردن نگهبانان ساخته شده است، اولین حضور خود را در فیلمی از «نگهبانان کهکشان» تجربه می‌کند. اگر نگهبانان یک گروه ترکیبی از ماجراجویان فضایی هستند، گان می‌گوید آدامِ پوست‌طلایی یک ابرقهرمان سنتی‌تر است. قدرت‌های فراطبیعی و فوق‌العاده پیشرفته‌‌اش، او را به یک دشمن سرسخت تبدیل کرده است و مواجهه او با نگهبانان یک هم‌جواری جالب به همراه دارد.
فیلمبرداری «نگهبانان کهکشان ۳» اوایل سال ۲۰۲۲ به پایان رسید. گان فیلمبرداری طولانی پروژه را «سخت‌ترین کاری که تاکنون انجام داده‌ام» می‌نامد. حتی موسیقی فیلم نیاز به تلاش بیش از قبل داشت: ازآنجایی‌که پیتر در پایان قسمت دوم به یک دستگاه پخش زون دسترسی پیدا می‌کند، حالا دیگر به آهنگ‌های پاپ موفق دهه ۱۹۷۰ محدود نیست. درنتیجه موسیقی متن قسمت سوم شامل آهنگ‌هایی از چند دهه می‌شود. گان اذعان می‌کند: «من برای موسیقی این فیلم دو برابر بیشتر از ترکیب موسیقی متن دو فیلم اول وقت گذاشتم.»
رهایی از نفرین سه‌گانه
گان در آخرین فیلم «نگهبانان کهکشان» داستان هر یک از شخصیت‌های اصلی را به‌نوعی به پایان می‌رساند، اما آیا پایان حضور او در این مجموعه سینمایی به معنای آخر کار این پروژه است؟ وقتی یک نویسنده و کارگردان برای شخصیت‌های خود پایان‌بندی در نظر می‌گیرد، چقدر باید تمایل استودیو و از آن مهم‌تر تمایل بازیگران را برای ادامه نقش در نظر بگیرد؟ به‌عنوان مثال، باتیستا به‌صراحت اعلام کرد کارش در «نگهبانان کهکشان» تمام شده است. درحالی‌که پرت می‌گوید برای ادامه ماجراهای پیتر کوئیل/استار-لرد آماده است.
گان در پاسخ می‌گوید: «بله. زویی و دیو هر دو خیلی واضح اعلام کرده‌اند که قرار نیست ادامه بدهند. خود من هم همین‌طور، اما کریس برای کارهای بیشتر آماده است، هرچند فکر می‌کنم باید متقاعد شود.»
برای نویسنده و کارگردان مهم‌تر از همه این بود که «نگهبانان کهکشان ۳» یک وداع مناسب برای خودش، برای شخصیت‌ها و برای بازیگران و گروه تولید باشد. (و اگر آن نفرین سه‌گانه را بشکند که چه بهتر.)
گان می‌گوید: «همین که ساخت اولین فیلم “نگهبانان کهکشان” را شروع کردم، جذب آن شدم، انگار به آن دعوت شدم؛ بنابراین حس خیلی خوبی نسبت به قسمت سوم دارم، چون احساس می‌کنم هر کاری می‌توانستم کردم تا این سه‌گانه تا جایی که ممکن است خوب باشد؛ و فوق‌العاده خوشبخت و خوشحالم که همه این آدم‌ها را در اطرافم داشتم. این بزرگ‌ترین نعمت زندگی من است.»
او ادامه می‌دهد: «حالا هم بی‌صبرانه منتظرم تا ببینم مارول بعدازاین با نگهبانان چه کار می‌کند. بی‌صبرانه در انتظار دیدن نوع مواجهه یک فیلمساز دیگر با این شخصیت‌ها هستم، هرچند امیدوارم این کار را به شکلی انجام دهند که مالکیت شخصیت‌ها را به دست بگیرند، اما شخصاً احساس خوبی دارم. من به‌واسطه این فیلم‌ها با آدم‌هایی دوست شدم که حالا نزدیک‌ترین متحدان زندگی‌ام هستند. منظورم این است من در پنج عروسی بازیگران نقش نگهبانان شرکت کردم. من در عروسی کریس بودم، کریس در عروسی من صحبت کرد. پوم (کلمنتیف) یکی از ساقدوش‌های کارن (گیلن) بود. این یک گروه خیلی کوچک، اما فوق‌العاده است و من واقعاً خوش‌شانس هستم که آن‌ها را دارم.»
منبع: اینترتیمنت ویکلی، نیویورک تایمز، نومرو
تماشای فیلم نگهبانان کهکشان ۳ در نماوا
