مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
وقتی اولین فصل سریال کمدی درام بریتانیایی «و اینک او» (There She Goes) با الهام از زندگینامه شان پای، نویسنده و تهیه‌کننده تلویزیون و همسرش سارا کرافورد، اکتبر تا نوامبر ۲۰۱۸ در پنج اپیزود از بی‌بی‌سی فور پخش شد، این زوج خود را برای واکنش‌های متفاوت آماده کرده بودند.
روایت دراماتیک آن‌ها از بزرگ کردن کودکی دچار یک اختلال کروموزومی نادر و ناتوانی شدید در یادگیری، احتمالاً برخی را شوکه می‌کرد، باعث ناراحتی می‌شد و – در این روزهای خشمگینِ گردهمایی‌های گلادیاتوری آنلاین با موضوع تربیت فرزند – قطعاً قضاوت و انتقاد را برمی‌انگیخت.
خط داستانی اصلی سریال خانواده ییتس را دنبال می‌کند که متشکل از سایمون (دیوید تننت)، همسرش امیلی (جسیکا هاینز) و فرزندان آن‌ها بن (ایدن هیهرست) و رزی (مایلی لاک) است. رزی دچار یک اختلال کروموزومی است که رشد او را محدود کرده است.
پای که خالق و نویسنده دو فصل «و اینک او» است، می‌گوید: «متداول‌ترین واکنش والدین یا خواهران و برادران فرزندی شبیه به جوئی (دختر ناتوان در یادگیریِ پای و کرافورد که حالا ۱۶ سال دارد و شخصیت رزی بر مبنای او شکل گرفت) این است که می‌آیند و می‌گویند، “سریال را دیدیم، آن را دوست داشتیم” و بعد شروع به گفتن داستان‌های خنده‌دار می‌کنند. شیطنت با مدفوع، اتفاقات شرم‌آور و کلمات رمز خانواده… این‌ها چیزهایی است که تعریف می‌کنند. آن‌ها فقط می‌خواهند با شادی و تحسین درباره فرزندانشان صحبت کنند، اما حرف‌های دیگری هم دارند.»
به گفته تننت، قدرت واقعی سریال و اینک او همان «حرف‌های دیگر» است. او که درواقع در سریال نسخه‌ای از پای را بازی می‌کند، می‌گوید: «این مایکل شین نیست که در نقش تونی بلر ظاهر می‌شود. من سعی نمی‌کنم شان باشم. واضح است خیلی از او الهام گرفته‌ام، اما من کار خودم را می‌کنم، برای مثال لهجه‌ام را حفظ کرد‌ه‌ام.»
بازیگر اسکاتلندی توضیح می‌دهد اگرچه سریال و اینک او درباره تربیت کودکی با ناتوانی یادگیری و دارای مشکلات رفتاری است، «در عین حال فقط به تربیت فرزند مربوط می‌شود و این که گاهی اوقات موفقیت‌آمیز است، گاهی اوقات نه و این که چطور هیچ‌کدام از ما در مقام پدر یا مادر هرگز احساس نمی‌کنیم فرزند خود را به‌درستی تربیت می‌کنیم. درواقع خیلی کم پیش می‌آید این مسئله صادقانه روی کاغذ بیاید. فکر می‌کنم تربیت فرزند اغلب به شکل احساساتی بیان می‌شود و برای نمایش روی پرده به‌نوعی پاک‌سازی می‌شود.»
برای پای و کرافورد مهم بود تجربیات خود را صادقانه به تصویر بکشند. آن‌ها به‌ندرت از آزادی‌های خلاقانه استفاده کردند و از لحظه‌های واقعی در زندگی خود منحرف شدند تا به پی‌رنگ، شم یا عمق دراماتیک اضافه کنند؛ بنابراین در کنار لحظه‌های خنده‌دار یا الهام‌بخش، نمونه‌های کثیف‌تر با جلای کمتر نیز به تصویر کشیده است.
تننت ۵۱ ساله که خود پدر پنج فرزند است، زندگی خانوادگی را چیزی مملو از پیروزی و ناکامی توصیف می‌کند. او احساس می‌کند هر پدر و مادری با دیدن «و اینک او»، صداقت روشی را که کرافورد و پای داستان خود را روایت کرده‌اند، تشخیص می‌دهد. «این چیزی است که فکر می‌کنم قاتل این سریال است، این که چقدر درست است.»
هاینز که برای نقش‌آفرینی تکان‌دهنده‌اش در نقش امیلی، مادر رزی، با شایستگی برنده یک جایزه تلویزیونی بفتا شد، با این حرف موافق است. او می‌گوید: «کشمکش‌هایی که پدر و مادرها گاهی با آن روبرو می‌شوند، یک نکته بسیار صادقانه دارد و این که کار چقدر سخت می‌شود و چه راحت می‌توان دیگری را ندید.» هاینز پدر و مادرهای زیادی را می‌شناسد که این جنبه سریال را دوست دارند، «آن‌ها فقط آدم‌هایی واقعی را می‌بینند که مبارزه می‌کنند و موفق می‌شوند.»
سارا کرافورد می‌گوید صداقت محض «و اینک او» باعث شد تماشای سریال برای افراد نزدیک به این زوج در زندگی واقعی سخت شود. هر دو فصل سریال بین دو خط زمانی می‌گذرد؛ در فصل اول، دوران نوزادی رزی، وقتی پیامدهای شرایط کروموزومی او که هنوز تشخیص داده نشده، خانواده را از پا درآورده است؛ و زمان حال که رزی یک بچه ۹ ساله بسیار سرکش است و خانواده‌اش تا حد زیادی راه‌هایی برای روبرو شدن با وضعیت او پیدا کرده‌اند. فصل دوم حدود ۱۸ ماه بعد را دنبال می‌کند و روی رزی در سه و یازده سالگی تمرکز دارد.
خط زمانی دوگانه، پیشنهاد کللیا مونتفورد تهیه‌کننده «و اینک او» بود. پای توضیح می‌دهد: «وقتی متن سریال را می‌نوشتیم، فکر کردیم، “خوب، با جوئی اتفاقات خنده‌داری می‌افتد” و بعد “می‌خواهیم این واقعیت را که برای مدتی همه‌چیز وحشتناک بود کاملاً نادیده بگیریم؟” اگر اتفاقات را به ترتیب زمانی روایت می‌کردیم، لحن داستان نامتعادل از کار درمی‌آمد؛ با بدبختی کامل شروع می‌شد و بعد خیلی کمدی می‌شد. ما می‌خواستیم حقیقتی گسترده‌تر را بگوییم.»
پای ادامه می‌دهد: «لذت سریال در این است که می‌توانید خط زمانی اول را داشته باشید که تیره‌تر و دلگیرتر است، اما سبکی خط زمانی بعدی به‌نوعی به تماشاگر می‌گوید همه‌چیز خوب می‌شود. قرار نیست هیچ اتفاق وحشتناکی برای دختر کوچک بیفتد – در انتهای آن نور هست، بنابراین از تاریکی خط زمانی اول لذت ببرید یا آن را بپذیرید چون بهتر می‌شود، نگران نباشید.»
کرافورد می‌گوید تماشای خط زمانی اول برای دوستان نزدیک آن‌ها دشوار بود. «چند نفر به من گفتند احساس کردند در آن زمان دوستان خیلی خوبی برای ما نبودند که اصلاً درست نبود، اما فکر می‌کنم ما لزوماً در همه فراز و نشیب‌ها سهیم نبودیم و بدیهی است در آن خط زمانی بر نشیب‌ها تمرکز می‌کنیم.»
پای به شوخی می‌گوید: «در آن روزها چیزهایی به‌قدری شخصی اتفاق افتاد که سارا نمی‌توانست با خانواده یا دوستانش در میان بگذارد، بنابراین به این فکر کرد که ما ۱۱ سال بعد، آن مسائل را به تلویزیون بیاوریم!»
کرافورد که در بیمارستان کار می‌کند، متن هر دو فصل سریال را با پای نوشت، اما ترجیح داد در فصل اول نام او به‌عنوان نویسنده ذکر نشود. «شان همیشه پیشنهاد می‌کرد نام هر دوی ما در تیتراژ باشد. نمی‌دانم چه چیزی تغییر کرد، فکر می‌کنم برای فصل دوم کمتر احساس ناراحتی می‌کردم.»
فصل دوم «و اینک او» ژوئیه تا اوت ۲۰۲۰ باز هم در پنج اپیزود، اما این بار از بی‌بی‌سی تو پخش شد. داستان در مقطع زمانی اتفاق می‌افتد که به گفته تننت، «خانواده هنوز به‌نوعی در حال تقلاست و می‌کوشد دلایل منطقی پیدا کند.» افق سریال گسترش یافته است. خانواده بیشتر از خانه بیرون می‌روند و آنچه را می‌بینند که تننت «بوم وسیع‌تر زندگی» می‌نامد. فصل دوم، برای اولین بار پدر سایمون را معرفی می‌کند، خانواده را در تعطیلات نشان می‌دهد و در یک روز ورزش به مدرسه رزی می‌رود که در آن «جویی، دختر سارا و شان یک حضور هیچکاکی جالب دارد.»
تننت موافق است «و اینک او» درنهایت یک مجموعه تلویزیونی شورانگیز است، اما تصور نمی‌کند این دستاورد اصلی آن باشد. او می‌گوید: «سریال، داستانی واقعی را روایت می‌کند که من فکر می‌کنم درنهایت در تائید زندگی و سرشار از خوشی و شادی است، اما نقطه قوت این است که احساساتی نیست.»
«ما با خانواده‌هایی مواجه می‌شویم که در موقعیت‌های مشابه قرار دارند و از این که زندگی‌شان بالاخره به‌گونه‌ای که قبلاً هرگز ندیده بودند، منعکس می‌شود، هیجان‌زده و خوشحال هستند. ناقص بودن آن زندگی، سخت بودن آن. این واقعیت که بعضی وقت‌ها واقعاً هولناک است و بعد بعضی وقت‌ها شادی‌آور و لزوماً با نوعی جرقه احساساتی که “آن‌ها تا پایان عمر به شادی زندگی کردند” تمام نمی‌شود.»
ازنظر هاینز، متن سریال به‌خوبی چیزی را به تصویر می‌کشد که او احساس می‌کرد خیلی از سریال‌ها فاقد آن هستند: بازنمایی صادقانه مادر بودن. او می‌گوید مادران در بیشتر مجموعه‌های تلویزیونی، ظاهری فریبنده دارند یا به‌گونه‌ای خلق می‌شوند که مناسب یک حس کمدی باشند و این اغلب دور از تجربیات واقعی مردم است. به تصویر درآوردن رشد یک خانواده که همگی با چیزهایی روبرو می‌شوند که گاهی اوقات «زیبا» نیستند، چالش‌برانگیز است، به‌خصوص اگر می‌خواهید بینندگان مداوم با کار شما همراهی کنند، اما ازنظر هاینز، «و اینک او» چنین مشکلی ندارد.
او می‌گوید: «مدت‌ها سعی می‌کردم بفهمم چطور می‌توان مادر بودن را با تمام شکوهش، با تمام فراز و نشیب‌ها و کلنجار رفتن‌ها و مشکلات و چالش‌هایش ترسیم کرد. هرگز نتوانسته‌ام بفهمم چطور می‌توان واقعاً این کار را انجام داد، بدون این که مردم بگویند، “جالب نیست”، اما این متن به دست من رسید و … آن‌ها شخصیت یک مادر را به شکلی نوشته‌اند که قبلاً هرگز ندیده بودم، به شیوه‌ای که کاملاً با آن ارتباط برقرار می‌کردم.»
به گفته تننت، سریال در عین حال سعی نمی‌کند نشانگر تجربیات جهانی پدر و مادرهایی باشد که فرزندی با ناتوانی‌های یادگیری را بزرگ می‌کنند. در عوض، پایبندی سفت و سخت به بازنمایی حقیقتِ عمیقاً شخصی زندگی پای و کرافورد جایی است که می‌توان در آن ارتباط‌گیری را پیدا کرد.
تننت می‌گوید: «بدیهی است سریال درباره یک تجربه خیلی خاص از تربیت فرزند است، اما فکر می‌کنم این واقعیت که بسیار خاص است، به نحوی آن را بیشتر قابل دسترس می‌کند، چون سعی نمی‌کند درمورد پدر و مادر بودن یا درمورد شرایط بزرگ کردن کودکی با این مشکلات اظهار نظر کند. فقط یک واکنش بسیار انسانی به یک موقعیت بسیار دشوار است.»
منبع: دن آف گیک، ورایتی
تماشای آنلاین سریال و اینک او در نماوا
