مجله نماوا، منوچهر دینپرست
مستند «شیرینی فروش» به کارگردانی حدیث مهرانپور را که در مدت ۲۱ دقیقه تولید شده میتوان مستندی کوتاه و دلربا دانست. به گمانم اگر کسی مبتلا به بیماری نباشد قطعا لذت خوردن شیرینی را با چیزی عوض نمیکند. آنقدر شیرینی جذاب و پرحلاوت است که میتوان تاریخچه توجه انسان به این محصول و یا حتی اختراع آن را تا رسیدن به خلق انسان دنبال کرد. تا حدود یک قرن پیش، شیرینی به عنوان یک کالای لوکس در اختیار طبقه و قشر خاصی قرار داشت، اما امروز شیرینی و کیک در دسترس همگان است.
در مستند «شیرینی فروش» کارگردان سعی کرده با نگاهی کوتاه و مختصر به تاریخچه شیرینی از دوران باستان تاکنون، داستانی مختصر درباره شیرینی و کیک در ایران ارائه بدهد. اگرچه شاید بتوان برای هر شیرینی، مستندی ساخت، اما کارگردان با این مستند کوتاه سعی کرده با روحیه زنانه و لطافت خود با داستان شیرینی همراه شود و کام مخاطب را شیرین کند.
این مستند اگرچه کوتاه است، اما میتوان به جد آن را مورد توجه و تحسین قرار داد. چرا که کارگردان از زیادهگویی پرهیز و تمام تلاشش را برای جذب مخاطب به داستان خود کرده است. او به نریشن (گفتار متن) مستند، صدای نمکینی را با تصاویری از پخت شیرینی همراه کرده که میتوان آن را از نقاط قوت این مستند کوتاه دانست. روایت داستانهایی درباره چگونگی اختصاص شیرینی به درباریان و ثروتمندان، قاچاق شیرینی در دورهای به خاطر قحطی، ورود شیرینیهای جدید به واسطهی ارامنه، اکراینیها و روسها به ایران، میتواند دهان مخاطبی را که تا به حال گاتاها، پروکیای سیب و آلبالو و یا حتی پیراشکی خورده شیرینتر کند. همینطور ماجرای شکست ناپلئون بناپارت از روسها که منجر به پخت شیرینی به نام ناپلئونی شد نیز برای علاقهمندانِ این شیرینی جذابیت دارد.
فارغ از نکاتی که طرح شد، میتوان گستره این مستند را در فضای مردمشناسی و رفتارها و آداب مردم دانست. تاریخچه خوراکیها برای بسیاری از علاقهمندان به مردم شناسی همواره مهم بوده چرا که نشان دهنده نوع کنشها و واکنشهای آنها در حوزههای مختلف و روابط اجتماعی نیز هست. اگرچه در ایران شیرنیهای مختلفی در یزد و اصفهان و کرمان و تبریز و گیلان پخته میشود، اما هر کدام از این شیرینیها نشان از نوع علاقه و رفتار آن منطقه دارد. کارگردان در این مستند سعی کرده مدرن شدن شیرینی را در ایران به خصوص از دوران پهلوی اول به بعد و گستردگی قنادیها و کافهها به شکلی مختصر و کوتاه بیان کند.
تماشای آثار پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت در پردیس نماوا