مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
کیفر ساترلند در تقریباً ۴۰ سال زندگی حرفه‌ای خود، نقش‌های مختلف از خون‌آشام گرفته تا گاوچران را بازی کرده است، اما اگر علاقه‌مندان تلویزیون عاشق چیزی باشند، دیدن ساترلند در نقش شخصیت‌هایی است که از اتفاق‌های بد جلوگیری می‌کنند.
بازیگر بریتانیایی-کانادایی در سریال بلند «۲۴» به دیگران دستور می‌داد و در نقش جک بائر توانست از ۹ فصل پرآشوب جان سالم به درببرد. حالا او با «لانه خرگوش» (Rabbit Hole) بازگشته است، این بار در نقش جان ویر، یک متخصص جاسوسی از شرکت‌ها که به درون توطئه‌ای با محور فن‌آوری‌های پیشرفته پرت می‌شود. ساترلند در این سریال هشت اپیزودی که پخش آن از ۲۶ مارس در پارامونت پلاس آغاز شد، در شرایط آشنا قرار دارد.
بازیگر ۵۶ ساله درباره شباهت‌های «۲۴» و «لانه خرگوش» و تفکیک دو شخصیت جک و جان، می‌گوید: «با این که ژانر دو سریال تقریباً یکی است، اما شخصیت‌ها به‌طور چشمگیری با هم فرق دارند. نقطه محوری تریلر جدید شخصیتی است که یک روز عادی را پشت سر می‌گذارد، اما ناگهان دنیایش کاملاً زیر و رو می‌شود.»
جان که متخصص اطلاعات محرمانه شرکتی و یک جاسوس حیله‌گر است، به شکلی کاملاً متفاوت با جک با موقعیت‌ها مواجه می‌شود. ساترلند می‌گوید: «جک مثل آدمی است که چوب بیسبال به سرش خورده و جان ویر مثل یک چاقوی جراحی است. مقایسه محبوب من این است که جک بائر خود را درگیر یک دعوا می‌کند و جان ویر از دعوا فرار می‌کند.»
او با اشاره به این که در سریال جدید بیشتر احتمال دارد شخصیت او مشت اول را بخورد، می‌گوید: «برای من یک چالش جالب در سطح تکنیکی بود. در “۲۴” خیلی وقت‌ها این جک بائر بود که تماس‌های فیزیکی را شروع می‌کرد. جان ویر این کار را نمی‌کند – در خیلی از سکانس‌های مبارزه، او هرگز اولین ضربه را نمی‌‌زند. معنایش این است که شما به‌عنوان یک بازیگر، بیشتر با خطر ضربه خوردن روبرو هستید. فکر می‌کنم در چند مبارزه اول در “لانه خرگوش” که شکست خوردم، کمی به من برخورد، اما مجبور شدم آن را فراموش کنم. به چند نفر از بدلکاران که در “۲۴” با آن‌ها کار کرده بودم تلفن زدم و گفتم بالاخره متوجه شدم خوردن اولین مشت چقدر سخت است – و از آن‌ها برای کارشان تشکر کردم!»
در اپیزود اول «لانه خرگوش» جان ویر درنتیجه چیزی که به‌ظاهر یک پاپوش می‌آید، به قتل یک سیاستمدار مهم متهم می‌شود. از اینجا به بعد بیشتر وقت‌ها او یا در حال گریز است یا تند حرف می‌زند و درمجموع برای زنده ماندن عقل خود را به کار می‌برد. او خود را درگیر توطئه‌ای مرگبار می‌بیند که منجر به مرگ دوستانش و فرار خودش می‌شود و تصمیم می‌گیرد اعاده حیثیت کند.
برخلاف جک که به همکارش کلویی دستور می‌داد، شخصیت جان ویر نیشدار و طناز است. ساترلند می‌گوید از تغییر لحن لذت برد و بازی در نقش جان را مانند «پوشیدن یک جفت کفش جدید» توصیف می‌کند.
جان رکوآ و گلن فیکارا گردانندگان سریال «لانه خرگوش» هستند، یک تیم نویسندگی و کارگردانی که سریال‌هایی مانند «این ما هستیم» و «فروپاشی کمپانی ما» و فیلم «دوستت دارم فیلیپ موریس» را در کارنامه دارند.
فیکارا و رکوآ برای همکاری با ساترلند بسیار مشتاق بودند. فیکارا با خنده می‌گوید: «ما حتی قبل از این که متن را بنویسیم به کیفر فکر می‌کردیم!»
فرصت زمانی فراهم شد که مدیر برنامه‌های این دو خبردار شد ساترلند به دنبال یک کار تلویزیونی است. در آن زمان فیکارا و رکوآ روی ایده خود برای «لانه خرگوش» کار می‌کردند. فیکارا می‌گوید: «بلافاصله به نتیجه رسیدیم این پروژه برای کیفر عالی است، چون به‌نوعی در مسیر پرسونا اوست. خیلی سریع متن اول را نوشتیم و به او دادیم.»
رکوآ و فیکارا تنها شش هفته پس از اولین ملاقات با ساترلند، یک متن در اختیار او قرار دادند – «من به‌نوعی شوکه شدم» – و او به‌محض این که آن را خواند قرارداد را امضاء کرد.
ساترلند توضیح می‌دهد: «چیزی که بیش از همه من را تحت تأثیر قرار داد، تنها به این دلیل که در زمینه یک تریلر انتظارش را نداشتم، یک حس واقعی از طنز بود – این که آن‌ها توانسته بودند به شکلی شگفت‌انگیز و طعنه‌آمیز، حس شوخ‌طبعی را شخصیت من بگنجانند.»
درحالی‌که ساترلند خود را یک بازیگر کمدی نمی‌داند، به خاطر فرصت بازی در نقش شخصیتی که می‌تواند با هرج و مرج اطراف خودش خوش باشد، قدردان است. او می‌گوید: «جان و گلن واقعاً می‌توانند یک موقعیت فوق‌العاده پرانرژی و پرتنش را بگیرند و بعد آن را کاملاً پیاده کنند.»
طنز در اپیزودهای آغازین سریال زمانی شروع می‌شود که جان ویر با اکراه زنی جوان به نام هیلی (متا گلدینگ) را که به‌طور تصادفی درگیر ماجرا شده است، می‌رباید. خیلی زود معلوم می‌شود هیلی یک گروگان دعوایی و پرخاشگر است – ساترلند زمزمه می‌کند «احتمالاً سر و کله زدن با پتی هرست از او ساده‌تر بود.» – اما با ادامه سریال، دردسر رابطه جان ویر و هیلی کمتر می‌شود.
ساترلند می‌گوید: «بین شخصیت من و متا گلدینگ یک نوع رابطه عاشقانه همراه با اکراه شکل می‌گیرد. احساس کردم این برای چیزی که در حالت عادی یک کار کاملاً وابسته به ژانر مثل یک تریلر ارزیابی می‌شود، فوق‌العاده لایه‌لایه و پیچیده است.»
بعد از بازی در نقش‌های جدی در سریال‌های «۲۴» و «بازمانده برگزیده» و فیلم‌های «مرگ‌جویان» و «مالیخولیا»، دیدن ساترلند که هم با ماجراهای عاشقانه احتمالی و هم با طنز طعنه‌آمیز سریال کیف می‌کند، فوق‌العاده است.
او می‌گوید: «کاملاً صادقانه می‌گویم. هیچ‌کس قبل از این در خانه من را نزده بود تا برای او در یک کار کمدی بازی کنم؛ بنابراین واقعاً خوب بود این فرصت به من داده شد. یک امتیاز واقعی بود.»
درحالی‌که ساترلند در «لانه خرگوش» که تابستان ۲۰۲۲ در تورنتو تصویربرداری شد، در لحظه‌های سرگرم‌کننده و دراماتیک، به یک اندازه خوب ظاهر می‌شود- شوخی همیشگی این است که او در هر خانه امن خود یک چکش در یخچال پنهان کرده که از آن برای سوراخ کردن دیوار و برداشتن پول‌ها یا ابزار کامپیوتری که پنهان کرده است، استفاده می‌کند. حضور در این لحظه‌های کمیک به این معنا نیست که به این زودی‌ها او را در یک کار کمدی می‌بینیم.
او می‌گوید: «فکر نمی‌کنم خیلی به کارهای کاملاً کمدی علاقه داشته باشم. ممکن است دوست داشته باشم آن‌ها را تماشا کنم، اما نقطه قوت من نیست. از طرف دیگر، گذراندن روز بدون پیدا کردن چیزهای خنده‌دار سخت است. فکر می‌کنم ما یک مکانیسم دفاعی طبیعی در درون خود داریم که از طنز برای منحرف کردن خیلی چیزها استفاده می‌کنیم. این یک بخش بسیار عادی از زندگی است. ازاین‌جهت، “لانه خرگوش” برای من عالی بود.»
فیکارا درمورد کار با ساترلند می‌گوید: «هیجان‌انگیز بود. او بسیار حرفه‌ای است. یک بازیگر بزرگ است. غرایز فوق‌العاده‌ای دارد. واقعاً همکار خوبی است. این مرد زمان زیادی جلوی دوربین بوده است و کارش این را نشان می‌دهد. کیفر همه عوامل تولید را مبهوت کرد. او تمام لنزها را می‌شناسد، می‌داند کجای کادر است. این چیزی است که باید قدردان آن باشید.»
نکته دیگری که ساترلند را مجذوب سریال «لانه خرگوش» کرد، حس پارانویا و توطئه در داستان بود که تریلرهای کلاسیک دهه ۱۹۷۰ مانند «سه روز کندور»، «دونده ماراتون»، «منظر پارالاکس» و «تمام مردان رئیس‌جمهور» را تداعی می‌کند. او می‌گوید: «من با تماشای آن فیلم‌ها بزرگ شدم، فیلم‌هایی که فکر می‌کردم اگر خوش‌شانس باشم، روزی به‌عنوان بازیگر در آن‌ها کار می‌کنم. آن فیلم‌ها به‌نوعی آینه جلوی چیزی بودند که ما می‌خواستیم در ژانر تریلر نشان دهیم.»
«لانه خرگوش» در لحظه‌هایی به تماشاگر آدرس غلط می‌دهد. هرچند به نظر نمی‌رسد جان ویر قصد فریب دادن تماشاگر را داشته باشد، اما شیوه روایت داستان او به‌گونه‌ای است که می‌تواند تماشاگر را گول بزند.
فیکارا می‌گوید: «کیفر نقش شخصیتی را بازی می‌کند که کمی غیر قابل اعتماد است، چون اطلاعات پنهان زیادی دارد. او تا حد زیادی می‌داند چه خبر است. ضمن این که سریال چیزهایی را در لحظه‌های کلیدی فاش می‌کند، بنابراین تماشاگر کل داستان را دریافت نمی‌کند. اگر قرار باشد تماشاگر به این شکل فریب بخورد یا با او بازی شود، هیچ فردی بهتر از کیفر نیست که همه به او اعتماد دارند. او یک نماد است. جدا از یک نقش‌آفرینی خوب برای این نقش کسی را می‌خواستیم که تماشاگر در کنار او بماند، حتی زمانی که تصویر کامل را نشان نمی‌دهد.»
برخلاف «۲۴» که بر تهدیدات تروریستی متمرکز بود، «لانه خرگوش» بیشتر بر تکنولوژی تمرکز دارد – دنیایی که در آن سهام شرکت‌ها از طریق کمپین‌های مجازی دست‌کاری می‌شود.
ساترلند می‌گوید: «این برای من یک موضوع غنی است. فکر می‌کنم دهه‌ها طول می‌کشد با انقلاب فناوری که به‌عنوان یک جامعه برای عبور از آن مبارزه می‌کنیم، سازگار شویم، همان‌طور که دهه‌ها طول کشید با انقلاب صنعتی سازگار شویم.»
عجیب این که خود ساترلند خیلی با تکنولوژی میانه‌ای ندارد. تقریباً تنها رسانه اجتماعی که از آن استقبال می‌کند، پست‌هایی درباره موسیقی است، جایی که آهنگ‌ها و آلبوم‌های خود را به اشتراک می‌گذارد.
ساترلند جوان‌تر در پاسخ به این پرسش که دلش برای روزهایی که رسانه‌های اجتماعی تا این اندازه گسترده نبودند تنگ می‌شود یا خیر، اشاره‌ای نوستالژیک به زمانی دارد که پدرش دونالد ساترلند در فیلم جنگی کلاسیک «دوازده خبیث» بازی می‌کرد.
او می‌گوید: «من داستان‌های شگفت‌انگیزی شنیده‌ام که برای گفتن هیچ‌کدام از آن‌ها احساس راحتی نمی‌کنم، اما در آن سال‌ها عوامل یک فیلم روزی هشت ساعت کار می‌کردند و ناهار می‌خوردند و شاید کمی شراب در بعدازظهر؛ و فیلمسازی یک هنر محسوب می‌شد. فیلمبرداری یک فیلم ممکن بود ۹ ماه طول بکشد. الان کار کم و بیش در سه ماه جمع می‌شود.»
درحالی‌که برخی بازیگران از موقعیت تکراری ناشی از حضور در سریال‌های طولانی‌مدت لذت نمی‌برند، ساترلند می‌گوید در سال‌های بازی در سریال «۲۴» از داشتن یک برنامه مشخص روزانه لذت می‌برد. «ضرب‌آهنگ تند آن سریال به من کمک کرد به‌عنوان یک بازیگر به بلوغ برسم.»
پی‌رنگ پرپیچ و خم و متن و نقش‌آفرینی‌های هشیارانه قطعاً می‌تواند منجر به تولید فصل‌های بیشتر «لانه خرگوش» شود – مسئله‌ای که ساترلند کاملاً آن را تائید می‌کند: «قطعاً، بله.» ضمن این که او مخالف بازگشت به نقش جک بائر نیست که آخرین بار در ۲۰۱۴ آن را بازی کرد.
او در پاسخ به این پرسش که حاضر است دوباره نقش جک را بازی کند، می‌گوید: «یاد گرفته‌ام نه نگویم. قبل از این که واقعاً چیزی را فیلمبرداری کنیم، چیزهای زیادی هست که باید اتفاق بیفتد، اما من عاشق این شخصیت هستم.»
ساترلند همچنین فاش می‌کند این شانس وجود دارد که «۲۴» با او در پشت صحنه و با شخصیتی متفاوت در نقش اول بازگردد. او می‌گوید: «همیشه گفته‌ام که اعتقاد دارم “۲۴” می‌تواند و باید ادامه پیدا کند، قطعاً از من گذشته است، اما اگر کسی با یک ایده عالی بیاید و منطقی باشد، همه ما این کار را خواهیم کرد. من کسی نیستم که سر راه بایستد.»
او در پایان می‌گوید: «فرصت‌های فوق‌العاده و هیجان‌انگیزی دیگری وجود دارد که “لانه خرگوش” یکی از آن‌هاست. به من خیلی خوش گذشت. امیدوارم مردم هم از آن لذت ببرند و ما بتوانیم فصل‌های بیشتری بسازیم.»
منبع: سی‌بی‌سی، دیجیتال اسپای، دیجیتال ترندز
