مجله نماوا، محمد تقی‌زاده
«درون بیرون»، «پشت و رو»، «ظاهر و باطن» و «اجاره نشینان» ترجمه‌هایی است که از انیمیشن Inside Out در ایران انجام شده ولی بیش از هر چیز به «درون بیرون» شهرت دارد. این کارتون محصول مشترک پیکسار و دیزنی است که توسط پیکسار تولید و دیزنی توزیع شده و با هزینه ۱۷۵ میلیون دلاری موفق به فروش ۸۵۷ میلیون دلاری در سراسر جهان شده است تا مشخص شود از نظر جلب مخاطب جهانی کارتونی مهم و پرسود به شمار می‌آید.
پیتر داکتر از سرشناس‌ترین چهره‌های پیکسار در تولید انیمیشن‌های متنوع است که به جز ۵ کارتون مشهور «بالا»، «وال‌ئی»، «روح»، «کارخانه هیولاها» و همین «درون بیرون»، در بیشتر آثار موفق این کمپانی از جمله «داستان اسباب‌بازی»ها، «کوکو»، «ماشین‌ها»، «راتاتوئیل»، «شگفت انگیزان»، «لوکا» و انمیشن موفق سال ۲۰۲۲ یعنی «قرمزشدن» نیز در گروه طراحان قرار داشته تا نشان دهد موفقیت انیمیشن «درون بیرون» بیش از هر چیز وابسته به شخص پیتر داکتر و گروه منتخب وی در ساخت این محصول پویانمایی بوده است.
داستان فیلم درباره ۵ احساس غالب انسان‌ها یعنی خشم، ترس، شادی، غم و انزجار است که در قالب روایت زندگی یک دختر بچه به نمایش درآمده است. نقطه عطف زندگی این دختربچه، «رایلی»، مهاجرت به سان فرانسیسکو به خاطر شغل پدرش است و این جابجایی جغرافیایی به طور طبیعی اختلالاتی در روح و روان این دختربچه به وجود آورده که انیمیشن «درون بیرون» سعی دارد برای نخستین بار این احساسات و افکار انسانی را در یک کارتون ساده و همه فهم روایت کند از این رو نفس پرداخت به چنین ایده جدید و جذابی به خودی خود می‌تواند کنجکاو برانگیز باشد حال تصور کنید یک گروه چند نفره در طول دو سال مشغول نگارش و ساخت این کارتون شدند تا جاییکه «درون بیرون» در طبقه‌بندی بهترین انیمیشن‌‌ها جزو ۱۰ انیمیشن موفق و محبوب تمامی ادوار قرار گرفته است.
موضوع مهاجرت و جابجایی یکی از پیچیده‌ترین موضوعات بشری در سال‌های اخیر بوده که در این انیمیشن به نوعی به آن اشاره شده است. یکی از دلایل موفقیت پرداخت این موضوع مهم و پیچیده در قالب یک کارتون ساده و روان شاید تجربه واقعی و زیستی بوده که فیلمساز در این باره داشته است. پیتکر داکتر در زمان کودکی به دلیل شغل پدرش به دانمارک مهاجرت کرده و از آنجا با نقاشی و بعدتر انیمیشن آشنا شده، اما این تجربه سخت زیستی و واقعی باعث نگارش یک محصول پویانمایی جذاب و ساده شده که مخاطب جهانی پیداکرده و از نظر گیشه نیز موفق به رونق صنعت انیمیشن در جهان شده است.
فیلمنامه «درون بیرون» مهم‌ترین و شاخص‌ترین عامل توفیق و دیده شدن این کارتون بوده است این میزان موفقیت به اندازه‌ای بوده که یک انیمیشن در معدود دفعات تاریخ اسکار، نامزد بهترین فیلمنامه سال شده است اتفاق مهمی که در سال ۲۰۱۵ افتاد اما درون بیرون موفق به دریافت بهترین فیلمنامه نشد، اما همین نامزدی در تاریخ اسکار ثبت شد. روند فیلمنامه درون بیرون مسیری ساده، جذاب و در عین حال کنجکاوبرانگیز و پرتعلیق دارد به نحوی که به سختی می‌توان زمانِ نود دقیقه‌ای این کارتون را متصور شد. تنوع لوکیشن‌ها، انسجام داستانی، شخصیت‌‌های محدود ولی قابل باور و سمپاتیک باعث شده قصه فیلم برای مخاطب کودک و بزرگسال ملموس و همراهی برانگیز باشد و رویابافی و تخیل نویسندگان داستان، خللی در مسیر داستان و باورپذیری اتفاقات به وجود نیاورده است.
بهترین انیمیشن سال ۲۰۱۵ یکی از شاخص‌ترین آثار کارتونی صنعت انیمیشن جهان است که پرداختی نوآورانه، دقیق و پرجزئیات از افکار و احساسات انسان ارائه می‌دهد و از جمله موفق‌ترین درام‌های روانکاوانه تاریخ سینما نیز می‌توان نام درون بیرون را ثبت کرد. وجه روانشناسی این انیمیشن به هیچ‌وجه باعث سنگین شدن یا حتی ثقیل شدن مفاهیم آن برای کودکان نشده است، اتفاقی که به نظر می‌رسد در محصول جدیدتر پیکسار و کار متاخر پیتر داکتر یعنی «روح» شاهد این عمق و سنگینی بیش از حد مفاهیم بودیم به نحوی که درک ابعاد مختلف روح و مرگ در یک کارتون دو ساعته برای کودک و نوجوان تاحدی سخت، پیچیده و ملال‌آور شده بود. از این رو درون بیرون نسبت به روح در انتقال مفاهیم عمیق و مهم انسانی یک گام جلوتر بوده و توانسته ادعای خود برای طرح احساسات و افکار یک دختربچه را به راحت‌ترین و همه‌فهم‌ترین شکل ممکن روایت کند.
در مجموع انیمیشن «درون بیرون» اثری است که در ابعاد مختلف هنری، آموزشی و اجتماعی قابل تحلیل و پیشنهاد است و می‌توان آن را به طور قاطع جزو برترین کارتون‌های تاریخ انیمیشن جهان به شمار آورد. توجه به موضوعات روانشناسی و افکار و احساسات یک دختربچه از جالب‌ترین سوژه‌هایی بوده که در چند سال اخیر در سینمای جهان به آن پرداخته شده اما موفقیت درون بیرون تنها به یک ایده درخشان محدود نشده و این محصول در دراماتیزه‌کردن این ایده نیز به شدت توفیق داشته است.
