مجله نماوا، فرهاد خالدی نیک
مستند ورزشی به مقصد پورتو: مسیری غیرقابل تصور، محصول سال ۲۰۲۱ کشور آمریکا به کارگردانی آلکس گیل است. مستندی که مخاطب را با یک روزنامه‌نگار اسپانیایی به نام گیلم بالاگ آشنا و همراه می‌کند تا مسیری که تیم‌های مختلف اروپایی برای رسیدن به فینال لیگ قهرمانان اروپا در فصل ۲۱-۲۰۲۰ طی می‌کنند را به تصویر بکشد. مسیری که از اکتبر سال ۲۰۲۰ شروع و به ماه مه سال ۲۰۲۱ ختم می‌شود. سفری که گیلم بالاگ از شهرش در بارسلونای اسپانیا شروع می‌کند و با حضورش در پاریس و سایر شهرهای اروپایی ادامه می‌یابد. روزنامه‌نگاری که اگر چه نتوانسته به رؤیای دوران کودکی‌اش که افتخار آفرینی در درون مستطیل سبز بوده، دست پیدا کند ولی در عرصه روزنامه‌نگاری ورزشی بسیار موفق است و توانسته برای خویش نامی دست و پا کند.
فیلم با حضور بالاگ در کنار جیمی کرگر در ورزشگاه آنفیلد شهر لیورپول و مرور خاطرات آن‌ها از تماشاگران پرشور لیورپولی، دنبال می‌شود و با پرداختن به اتفاقات مربوط به روز درگذشت دیگو آرماندو مارادونا، احساسات مخاطبان را قلقلک می‌دهد. به خصوص در جایی که بالاگ طی یک گزارش خبری، از ویژگی‌های فنی و خصوصیات منحصر به‌فرد مارادونای افسانه‌ای یاد می‌کند و آلکس گیل در مقام کارگردان فیلم، صحنه‌هایی از بازی‌ها و واکنش‌های مردمی پس از مرگ وی را به نمایش می‌گذارد.
محدودیت‌های کرونایی
«به مقصد پورتو: مسیری غیرقابل تصور» اما تنها به متن و حواشی دنیای فوتبال اختصاص ندارد. فیلم در واقع آئینه تمام نمایی است از روزها و ماه‌هایی که محدودیت‌های کرونایی در سراسر قاره اروپا اعمال شده و همه‌گیری ویروس کرونا، فرودگاه‌ها، خیابان‌ها، ورزشگاه‌ها و سایر اماکن عمومی را خالی از جمعیت کرده است. بدین ترتیب فیلم از جنبه‌ای دیگر، گزارشی تصویری ماندگاری است از دورانی عجیب که این ویروس منحوس، تمام مردم دنیا را تحت تاثیر خود را قرار داده بود. این چنین است که دیدار و آشنایی با یکی از هواداران پر و پا قرص باشگاه منچستر یونایتد که از سال ۱۹۷۵ تمامی بازی‌های این تیم را از نزدیک در اولدترافورد تماشا کرده و حالا مجبور است از طریق گیرنده‌های تلویزیونی، بازی‌های تیم محبوبش را دنبال کند از جذاب‌ترین قسمت‌های فیلم به شمار می‌آید.
حضور بالاگ در شهر تورین ایتالیا به بهانه‌ی تماشای بازی تیم‌های یوونتوس و پورتو، اطلاعات دقیق‌تری از حال و احوال این شهر در دوران کرونا به دست می‌دهد. شهری که در آن زمان همچون شهر مردگان می‌ماند و در آن هیچ اثری از هیاهوی بی‌نظیر هواداران متعصب ایتالیایی نیست. این درست زمانی است که ویروس کرونا همه مردم شهر را ترسانده و به خانه‌نشینی اجباری وادار کرده است. با این حال مروری کوتاه بر مسابقه جذاب یوونتوس و پورتو و تماشای بخش‌هایی از درخشش مهدی طارمی در مقابل رونالدو و یارانش، برای ما ایرانی‌ها نیز خالی از لطف نیست.
دائره‌المعارف تصویری
فیلم در واقع دائره‌المعارفی تصویری است که اطلاعات مهمی از تاریخچه، افتخارات و وضعیت فعلی تعدادی از مهم‌ترین باشگاه‌های فوتبال اروپا و ستاره‌های نامدار دنیای توپ گرد را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. از بارسلونا و منچستر سیتی گرفته تا بورسیا دورتموند و حتی ستارگان بزرگی چون رونالدو، مسی و امباپه! گفت‌وگوی مستقیم با مائوریسیو پوچتینو و توصیف او از شرایط مربیگری در فوتبال فرانسه و نمایش بخش‌هایی خاطره‌انگیز از بازی بارسا و پاری‌سن ژرمن از دیگر بخش‌های جالب توجه فیلم است. به خصوص وقتی به یاد بیاوریم که یک سال بعد، لیونل مسی بارسا را به مقصد پاریس ترک کرد.
از آن جا که «به مقصد پورتو: مسیری غیرقابل تصور» محصولی از کشور امریکا است فیلم به حضور و درخشش بازیکنان آمریکایی شاغل در لیگ اروپا نیز می‌پردازد. گفت‌وگوی اینترنتی با کریستین میت پولیسیک، بازیکن تیم چلسی و اشاره به نام بازیکنانی چون تایلر آدامز و وستن مک کنی در این راستا قرار دارد. این بخش نیز برای ما ایرانی‌ها که تیم ملی کشورمان در جام جهانی قطر، برابر ملی‌پوشان آمریکایی صف‌آرایی خواهد کرد، می‌تواند جذاب باشد.
هواداران فوتبالی
از سویی دیگر فیلم گریزی هم به ماجراهای سوپر لیگ اروپا و حاشیه‌های ادامه‌دار و پرهیاهوی آن می‌زند. جایی که هواداران خشمگین فوتبال انگلستان به خیابان‌ها آمده تا اعتراض علنی‌شان را نسبت به شرکت تیم‌های محبوبشان در سوپرلیگ اعلام می‌کنند. این از معدود لحظات فیلم است که هواداران فوتبالی، محدودیت‌های کرونایی را نادیده گرفته و به دور یکدیگر جمع شده‌اند. هوادارانی که راوی فیلم معتقد است: فوتبال بدون اونا اصلاً فوتبال نیست!
قسمت پایانی فیلم به نمایش متن و حواشی دیدار فینال لیگ قهرمانان اروپا میان چلسی و منچستر سیتی اختصاص دارد. مسابقه‌ای که با حضور هیجان‌انگیز هواداران فوتبال در شهر پورتو پرتغال برگزار شده و بدین ترتیب فرصت بی‌نظیری را در اختیار سازندگان فیلم قرار می‌دهد تا ضمن به تصویر کشیدن جذابیت های بصری شهر و آدم‌هایش، تفاوت‌های فاحش میان مسابقات دارای تماشاگر با بازی‌های بدون تماشاگر را زیر ذره‌بین ببرند. تماشای شور و هیجان وصف‌ناشدنی هوادارانی که انگار پس از ماه‌ها قرنطینه خانگی، از زندان آزاد شده‌اند، مخاطب را در حس بی‌نظیر آن‌ها شریک و سهیم می‌سازد. فینالی تماماً آبی رنگ که با پیروزی تیم فوتبال چلسی به پایان رسید تا شبی تلخ برای طرفداران منچستر سیتی که برای کسب جام لحظه شماری می‌کردند، رقم بخورد. تیمی که به نظر می‌رسد دست‌اندرکاران ساخت فیلم نیز بدشان نمی‌آمده که آن‌ها فاتح جام باشند. نمایش نماهایی از اشک‌ها و لبخندهای بازیکنان و هواداران دو تیم، پایان بخش فیلمی است که یک فصل بی‌نظیر و فراموش نشدنی لیگ قهرمانان اروپا را به تصویر می‌کشد. فیلمی که می‌شود آن را به علاقه‌مندان دنیای فوتبال توصیه کرد و هم اکنون با دوبله اختصاصی فارسی نماوا و یا زبان اصلی همراه با زیر نویس فارسی و انگلیسی، در سایت فیلم و اپلیکیشن نماوا قابل تماشا است.
تماشای آنلاین مستند به مقصد پورتو: مسیری غیرقابل تصور در نماوا
