مجله نماوا، ایلیا محمدی‌نیا
آنچه یک فیلم مستند را نسبت به فیلمی دیگر با سوژه و مضمونی مشترک، متمایز می‌سازد، انتخاب درست و به موقع زاویه دید نسبت به سوژه مشترک است. در واقع بسیار می‌بینیم که درباره یک موضوع خاص یک نگاه کلیشه‌ای و ثابت وجود دارد در نتیجه مخاطب نمی‌تواند تفاوت چندانی را بین آثار تولیدی برآمده از مضمونی مشترک، کشف کند. در این میان مستندسازِ موفق کسی است که زاویه دید ویژه خود را نسبت به مضمون مشترک در اثرش بسط و گسترش دهد. البته که بدیهی است این امر با رعایت استانداردهای فیلمسازی در تمامی آثار تولیدی قابل قیاس و تفکیک است.
مستند «پرده» به کارگردانی ایمان بهروزی محصول همین نگرش است. با گسترش پاندمی کرونا در جهان، فیلمسازان با توجه به مضمون مشترک مساله پاندمی بازتابی از نگرش خود را به آن در آثارشان به تصویر کشیدند؛ ایمان بهروزی اما با استفاده از امکانات محدود در دسترسش (او ناچار بود به جهت فراگیری کرونا در آلمان به همراه بیش از ۳۰۰ دانشجو در خوابگاه در دست تعمیر دانشگاه در حالیکه با پرده‌ای عظیم دور تا دور ساختمان پوشانده شده است، قید سفر به ایران برای دیدار خانواده را بزند و در آخرین روز اسفند ماه از زاویه دوربینش جهان پیرامونی‌اش را از پس پرده عظیم به تماشا بنشیند) و تنها به مدد فیلمنامه‌ای خلاقانه‌اش، مواجهه آدمی را که مهم نیست ساکن کجای این زمین خاکی باشد با کرونا نشان می‌دهد. اینکه پاندمی چگونه باعث محدودیت‌های بسیار در مناسبات انسانی شده است.
یک تغییر اساسی در زندگی
فیلمساز از ابتدای فیلم با تکیه بر بخشی از سخنرانی آنگلا مرکل صدر اعظم سابق آلمان هر آنچه را که می‌خواهد، در نیمه دوم فیلم به تصویر می‌کشد. مستند «پرده» در واقع بیان تصویری این جمله مرکل در فیلم است که می‌گوید: «ویروس کرونا در حال تغییر دادن زندگی است.»
فیلمساز با تکیه به همین جمله زاویه دوربینش را از پس پرده به خیابان نشانه می‌گیرد. در حالی که دیگر هیچ چیز به وضوح روزهای پیش از نصب پرده نیست. همه چیز از پشت پرده نامفهوم و گنگ است؛ نه آن زنی که در گوشه پیاده‌رو منتظر کسی است و نه مردی که عرض خیابان را طی می‌کند. حتی اگر چراغی در روز و شب روشن باشد، تنها چیزی که به وضوح حس می‌شود صدای آمبولانس‌هایی است که می‌دانیم چرا زوزه‌کشان می‌آیند و می‌روند.
با این همه اگر تاریکی طولانی بر فیلم سایه می‌اندازد، اما بالاخره روشنایی هرچند کم‌رنگ از پنجره‌ای کوچک بر تاریکی چیره خواهد شد. کارگردان در سکانس پایانی جایی که ساختمان ۲۵ طبقه را در حصار پرده نشان می‌دهد، اشاره می‌کند که ساختمان جهان تا مدت‌ها در دست تعمیر است.
تماشای آثار پانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت در پردیس نماوا
