مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
انسل الگورت برای این که آماده بازی در تازه‌ترین نقش خود در سریال توکیو وایس (Tokyo Vice) شود، در آمریکا و در ژاپن وارد زندگی یک خبرنگار و روزنامه‌نگار واقعی شد. او همچنین مجبور شد تا حد زیادی به زبان ژاپنی مسلط شود تا نقش جیک ادلستاین را در سریال جدید اچ‌بی‌او مکس بازی کند.
سریال توکیو وایس به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مایکل مان («مخمصه»، «خلاف‌کاران میامی»)، بر مبنای تجربیات ادلستاین در زندگی واقعی ساخته شده است که در دهه ۱۹۹۰ به‌عنوان یک خبرنگار آمریکایی در یومیوری شیمبون، یکی از بزرگ‌ترین روزنامه‌های ژاپن کار می‌کرد، جایی که کار او به‌شدت مورد توجه یاکوزا – سندیکای جنایی زیرزمینی بدنام که بر خیابان‌ها حکومت می‌کرد – قرار گرفت. سریال از روی کتاب خاطرات ادلستاین با عنوان «توکیو وایس: یک گزارشگر آمریکایی در گشت پلیس در ژاپن» که در ۲۰۰۹ به بازار آمد، ساخته شده است.
الگورت در این سریال که پخش آن از هفتم آوریل ۲۰۲۲ از اچ‌بی‌او مکس شروع شد، با کن واتانابه، بازیگر ژاپنی نامزد اسکار («آخرین سامورایی») همبازی است.
فعالیت مخفیانه در لس آنجلس و توکیو
«توکیو وایس» پس از بازی الگورت در فیلم‌هایی مانند «بیبی درایور»، «داستان وست ساید» و «خطای ستارگان بخت ما»، اولین حضور او در تلویزیون را رقم زد. پیش از آن که او به این پروژه پاسخ مثبت بدهد، می‌خواست اطلاعات بیشتری درباره چگونگی کار با مان داشته باشد.
الگورت می‌گوید: «من همیشه می‌خواستم پروژه‌ای در ژاپن کار کنم. در آن زمان در “داستان وست ساید” بازی می‌کردم و از استیون اسپیلبرگ درمورد مایکل مان پرسیدم و بعد از جیمی فاکس هم درباره او سؤال کردم. هر دوی آن‌ها یک چیز را گفتند، این که او با تو واقعاً سخت کار می‌کند، اما تا وقتی مسخره‌بازی درنیاوری و مایل باشی واقعاً سخت کار کنی و آماده باشی سخت‌تر از همیشه کار کنی، به‌خوبی با هم کنار می‌آیید؛ و من عاشق سخت کار کردن هستم.»
از آنجا الگورت برای بازی در این پروژه به‌طور فشرده و مستمر شروع به یادگیری زبان ژاپنی کرد و ماه‌ها را در توکیو گذراند. او ابتدا ۱۰ ساعت در روز دوره‌های آموزش زبان ژاپنی را می‌گذراند، اما وقتی ناچار شد برای یادگیری هنرهای رزمی ژاپنی به کلاس‌های آیکیدو برود، این مدت به چهار ساعت در روز کاهش یافت.
بازیگر ۲۸ ساله نیویورکی در کنار غوطه‌ور شدن در فرهنگ ژاپنی همچنین باید یاد می‌گرفت که چگونه نقش شخصیت جک ادلستاین را بازی کند. او یک خبرنگار واقعی است که در اوایل دهه ۹۰ در بیست و چند سالگی به توکیو نقل مکان کرد. مان تهیه‌کننده و کارگردان «توکیو وایس» به این نتیجه رسید که الگورت ابتدا خود را به‌عنوان یک خبرنگار در لس‌آنجلس گرم کند و بعد او را به ژاپن فرستاد تا آنجا هم آموزش ببیند.
الگورت در آمریکا موظف شد یک گزارش پلیس را پیگیری کند. او به یاد می‌آورد: «آن گزارش درباره یک فروشگاه لوازم یدکی ماشین بود که مردی با قمه از آن سرقت کرد. آن مرد بعد به چیک-فیل-ای رفت، یک ماشین دزدید و با ماشین دیگری تصادف کرد و درنهایت از ماشین خارج شد و با شلیک پلیس از پا درآمد.»
الگورت بلافاصله به محله مردی که گلوله خورده بود رفت تا نظر اهالی محل را درباره او بداند و «تصویر وسیع‌تری» از آنچه اتفاق افتاد ترسیم کند. «خیلی از مردم اجازه ندارند با شما صحبت کنند. پس چطور می‌توانید آن‌ها را ترغیب کنید با شما حرف بزنند، حتی اگر پاسخ منفی دهند؟ می‌توانید بگویید، “لطفاً، من تا ساعت پنج وقت دارم. من دانشجوی رشته خبرنگاری هستم و اگر این نقل قول را از شما نداشته باشم، رئیسم من را می‌کشد، می‌شود لطفاً همکاری کنید؟” بنابراین به‌نوعی تمام چم و خم کار را یاد گرفتم و این که یک گزارش میدانی چگونه تهیه می‌شود.»
مان «توکیو وایس» را تهیه و اپیزود اول سریال را نیز کارگردانی کرد (این اولین پروژه کارگردانی او پس از فیلم ناموفق «بلک‌هت» در ۲۰۱۵ است). الگورت سپاسگزار است که مان به او کمک کرد برای اپیزود‌های بعدی نیز کاملاً آماده شود. او اذعان می‌کند دوران خبرنگاری او در ژاپن خیلی چالش‌برانگیزتر بود. «در آن زمان خیلی به ژاپنی تسلط نداشتم، بنابراین کمی سخت بود.»
مان در مصاحبه‌ای به‌طور خاص کار الگورت در فیلم را تحسین می‌کند و می‌گوید: «عزم شخصیت او این است که در یک فرهنگ بسیار متفاوت، خبرنگار شود. او در عین حال، یک شتاب‌زدگی آمریکایی دارد که مهار آن برایش مشکل است. این میل بومی هم به او خدمت می‌کند و هم آسیب می‌زند. محلی‌ها او را می‌شناسند. او در آنجا ریشه‌دار شده است، اما در هر جای دیگری، یک غریبه است، در جامعه‌ای که لزوماً اهل مدارا نیست. من از چیزی که می‌دیدم هیجان‌زده می‌شدم. انسل یک کار بسیار فراگیر انجام داد. این چیزی بود که من از او می‌خواستم و مطمئناً کاری است که انجام داد.»
تحقیق درمورد یاکوزا
«توکیو وایس» از نگاه ادلستاین، تماشاگران را به دنیای جنایی زیرزمینی ژاپن در دهه ۱۹۹۰ میبرد. جی. تی. راجرز، نمایشنامه‌نویس، خالق سریال «توکیو وایس» و دوست واقعی ادلستاین می‌گوید، یک روز که سگش را با خود به پیاده‌روی برده بود، ادلستاین با او تماس گرفت و وحشت‌زده سؤال کرد. «تو را هم تلفنی با زبان ژاپنی تهدید کرده‌اند؟»
راجر به یاد می‌آورد ادلستاین به‌قدری با یاکوزا درگیر شده بود که تلفن او را دزدیدند و شروع به تهدید همه کسانی کردند که شماره آن‌ها در تلفن او بود. راجرز می‌گوید: «این شروع یک داستان هزارتو بود.»
راجرز درباره این که چرا مردم باید «توکیو وایس» را ببینند می‌گوید: «شما در این سریال می‌بینید یاکوزاهای جوان در دهه ۹۰ واقعاً چگونه بودند.»
ادلستاین در مصاحبه‌ای در ۲۰۰۹ به مناسبت انتشار کتاب خود درباره چالش‌های کار در ژاپن به‌عنوان یک خبرنگار آمریکایی بحث کرد. «ژاپن درواقع بازتر از آن چیزی است که مردم فکر می‌کنند. بااین‌حال، برای باز کردن در، شما واقعاً باید به زبان گفتاری و نوشتاری مسلط باشید. زبان نوشتاری برای من یک کابوس بود.»
او ادامه می‌دهد: «خارجی بودن بیشتر یک مزیت بود – من را به‌یادماندنی کرد. یاکوزاها در جامعه ژاپنی غریبه هستند و شاید این که ما هر دو غریبه بودیم به ما نوعی پیوند عجیب و غریب داد. پلیس‌هایی که درمورد یاکوزا تحقیق می‌کنند هم نامتعارف هستند. برای درک اولیه و آشنایی با اصول یاکوزا و پلیس باید راهنمایی می‌شدم. رابطه متقابل و شرافت از اجزای اساسی هر دو است.»
واتانابه در سریال توکیو وایس نقش هیروتو کاتاگیری را بازی می‌کند، یک کارآگاه که در حین تحقیق درباره جنایات سازمان‌یافته، ادلستاین را زیر پر و بال خود می‌گیرد. واتانابه می‌گوید: «این یک تولید هالیوودی در ابعاد بزرگ در توکیو است، من از دیدن آن لذت می‌برم. همه عوامل اصلی تولید از ایالات متحده آمدند. پیدا کردن لوکیشن‌ها، ماشین‌ها و لباس‌ها، مطابق با توکیو دهه ۱۹۹۰ واقعاً دشوار بود، اما درنهایت این سریال حسی فوق‌العاده از دنیای خلاف‌کاران در توکیو ۳۰ سال پیش منتقل می‌کند.»
مان همکاری واتانابه در «توکیو وایس» را «سخاوتمندانه» توصیف می‌کند، تعریفی که واتانابه به آن افتخار می‌کند، اما اعتقاد دارد کار او بر اساس کار سختی که همه انجام می‌دادند، ضروری بود. او ادامه می‌دهد: «بخش‌های لباس، وسایل صحنه و کارگردانی، به‌خوبی با مایکل مان همکاری می‌کردند، اما خیلی خسته می‌شدند. هر شب نمی‌توانستند راحت بخوابند، هرچند خیلی واقع‌بینانه است. مایکل نیاز داشت احساسات واقع‌بینانه را سر صحنه تصویربرداری منتقل کند. ما همیشه در حال بررسی لباس‌ها و وسایل صحنه و موقعیت هر چیز بودیم و بعد به کمی زمان نیاز داشتیم تا همه‌چیز سر صحنه درست باشد. در کل واقعاً جالب بود.»
یاکوزا در تمام این سال‌ها در اشکال مختلف حوزه سرگرمی مانند فیلم و تلویزیون مورد توجه بوده است، اما واتانابه به‌عنوان یک ژاپنی از نزدیک شاهد تأثیر یاکوزا در زندگی واقعی آدم‌ها بوده است. او می‌گوید: «روزنامه‌ها و شرکت‌های انتشاراتی، نوشتن درمورد یاکوزا را دوست نداشتند. ترسناک و خطرناک بود، بنابراین از داستان “توکیو وایس” بی‌خبر بودم.»
بازیگر ۶۲ ساله اذعان می‌کند داستان سریال جدید اچ‌بی‌او مکس او را غافلگیر کرد. «من ابتدا متن را خواندم و واقعاً شگفت‌انگیز است. از ۱۹۹۰ به بعد قوانین گروههای خلاف‌کار تا حد زیادی تغییر کرد. آن‌ها مجبور بودند سبک کار خود را کمی تغییر دهند. در عین حال، پلیس‌ها و احزاب سیاسی هم مجبور بودند برای محافظت از جامعه تغییر کنند. این یک تغییر بزرگ در گذر زمان از ۱۹۹۰ تاکنون است.»
واتانابه برای تماشاگران غیر ژاپنی از زمان بازی در «آخرین سامورایی» در کنار تام کروز شناخته شد، اما حتی پیش از آن در پروژه‌های مرتبط با یاکوزا بازی نکرده بود. «فقط یک بار شاید ۲۰ سال پیش در یک فیلم یاکوزا بازی کردم. در آن زمان احساس کاملاً متفاوتی بود؛ خشونت بیشتر، وحشی‌گری بیشتر.»
واتانابه با مقایسه آخرین حضور خود در دنیای جنایی زیرزمینی با پروژه جدید خود می‌گوید: «اما در این شرایط، “توکیو وایس” واقعاً حساس و هوشمندانه است. خشونت در این نوع فیلم‌ها واقعاً سنتی و قراردادی است. فقط و فقط یاکوزا است، اما در “توکیو وایس” همه شخصیت‌ها پیش‌زمینه و احساسات دارند. متن جی. تی. راجرز عالی است و بر احساسات تک‌تک شخصیت‌ها تمرکز دارد. بسیار جالب است.»
واتانابه در ژاپن دهه ۱۹۹۰ بازیگری فعال بود و او از نگاه کردن به گذشته و بازآفرینی دنیایی که می‌شناخت لذت میبرد. «یاکوزا توکیو در مقابل پلیس، یک داستان واقعاً متداول است، اما نکته خوب درمورد “توکیو وایس” این است که درباره یک روزنامه‌نگار آمریکایی جوان است که وارد دنیای زیرزمینی می‌شود. این یک مسئله واقعاً منحصربه‌فرد است.»
مایکل مان چگونه وارد پروژه شد؟
راجرز می‌گوید مشارکت مان در سریال «یک خوش‌شانسی باشکوه» بود نه چیزی که از ابتدا برنامه‌ریزی شده باشد. «سریال راه‌اندازی شد و قرار بود دستین دنیل کرتون اپیزود افتتاحیه را کارگردانی کند، اما بعد او درگیر کارگردانی «شانگ چی و افسانه ده حلقه»، فیلم کوچک مارول شد که شاید نامش را شنیده باشید. او فوق‌العاده است، من هنوز دوست دارم زمانی با او کار کنم، اما بعد مایکل وارد کار شد. او متن را دوست داشت و می‌خواست در آن نقش داشته باشد. فوق‌العاده بود.»
مان در «خلاف‌کاران میامی» و در دیگر فیلم‌های تحسین‌شده خود مانند «سارق» یا «وثیقه»، به خاطر ثبت زیبایی و خطرات شهرها در شب معروف است. درواقع، بخش زیادی از «توکیو وایس» در شب اتفاق می‌افتد و تماشاگران می‌توانند امضای مان را پای کار ببینند.
راجرز می‌گوید: «همان‌طور که درباره بیشتر سریال‌ها مصداق دارد، کارگردان اپیزود اول لحن بصری یک سریال را خلق و به ایجاد ساختار کمک می‌کند. مایکل به‌درستی به خاطر فضای نوآر شبانه خود تکریم می‌شود و “توکیو وایس”، به‌ویژه اپیزود اول، واقعاً غرق در این ویژگی است؛ بنابراین تماشای او در این راه فوق‌العاده بود. به‌علاوه، ما با هم بازیگران را انتخاب کردیم. من برای او احترام زیادی قائل هستم، چون تجربیاتی عالی دارد.»
سریال توکیو وایس یک سریال چندزبانه و بین فرهنگی است. جدا از الگورت و ریچل کلر، تقریباً کل سریال را شخصیت‌ها و بازیگران ژاپنی تشکیل می‌دهند و راجرز می‌گوید اکثر عوامل تولید سریال نیز ژاپنی بودند (بخصوص که پروتکل‌های کووید-۱۹ ژاپن مانع از ورود خیلی از خارجی‌ها به کشور در زمان تولید سریال شد).
با توجه به تعدد تماشاگران، راجرز و آلن پول تهیه‌کننده می‌گویند اولویت اصلی این بود که مطمئن شوند تصویر «توکیو وایس» از ژاپن دهه ۹۰ برای بینندگان ژاپنی خجالت‌آور نباشد. به گفته واتانابه که شخصاً بیشتر دیالوگ‌های ژاپنی سریال را بررسی کرد، مان به دلیل تصویربرداری سریال در توکیو که یکی از بزرگ‌ترین شهرهای جهان است، اعتبار زیادی به این مجموعه داد.
واتانابه می‌گوید: «موفقیت اپیزود اول تا حد زیادی مدیون مایکل مان است. او واقعاً تلاش کرد فضایی واقع‌بینانه خلق شود. دریافت تأییدیه برای تصویربرداری در توکیو خیلی دشوار است و ما مکان‌های دیگری را درست خارج از شهر در نظر گرفتیم، اما مایکل می‌خواست و نیاز داشت سریال را در توکیو تصویربرداری کند. منتقدان ژاپنی گاهی اوقات می‌گویند فیلمسازان خارجی فقط می‌خواهند از بالا از توکیو تصویربرداری کنند، اما از آسمان یا چیزی شبیه آن، ولی مایکل می‌خواست در اعماق، در “زیر زمین” توکیو تصویربرداری کند. واقعاً آن حس “دنیای زیرین” را به شما می‌دهد.»
منبع: نیوزویک، اینترتینمنت ویکلی، ایندی‌وایر
تماشای آنلاین سریال توکیو وایس در نماوا
